surprise

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  surprise    (hulp, bestand)
• IPA: / sʏrˈpriːzə / (3 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /sʏrˈpriːzə/

Woordafbreking

• sur·pri·se

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit Frans surprise , in de betekenis van ‘verrassing’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1599.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	surprise	surprises
verkleinwoord	surprisetje	surprisetjes

Zelfstandig naamwoord

de surprise v

1. een op een speciale manier ingepakt cadeau

   • Voor Sinterklaas had hij een extra grote surprise gemaakt. 

2. verrassing

   ▸ Daarachter ontvouwde zich het tweede deel van het plein, als een verborgen surprise, geflankeerd door het onwereldse dogepaleis, dat leek te zweven met twee breekbaar ogende, opengewerkte benedenverdiepingen onder een stoere, middeleeuwse bovenbouw, en de twee zuilen waarachter het plaveisel zonder muurtje, hek, verkeersbord of waarschuwing overging in het water van Canal Grande, de lagune en de open zee.

Hyperoniemen

• cadeau

Vertalingen

    1. een op een speciale manier ingepakt cadeau   

Duits: Überraschung (de) v Engels: surprise gift (en)

Frans: surprise (fr) v Spaans: sorpresa (es) v

Gangbaarheid

• Het woord surprise staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "surprise" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
93 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Engels

Uitspraak

• Geluid:  surprise (VS)    (hulp, bestand)
• IPA: /sɚˈpraɪz/

Woordherkomst en -opbouw

• Ontwikkeld uit Middelengels surpryse, ontleend aan Middelfrans surprise.

vervoeging
onbepaalde wijs	to  surprise
he/she/it	surprises
verleden tijd	surprised
voltooid deelwoord	surprised
onvoltooid deelwoord	surprising
gebiedende wijs	surprise

Werkwoord

surprise

1. overgankelijk verrassen
2. overgankelijk verwonderen

enkelvoud	meervoud
surprise	surprises

Zelfstandig naamwoord

surprise

1. (historisch) (militair) verrassingsaanval
2. verrassing

Gangbaarheid

• In onderzoek van 2014-2018 door het Centrum voor Leesonderzoek werd "surprise" herkend door:

100 %	van de Amerikanen;
100 %	van de Britten.

Frans

Uitspraak

• Geluid:  surprise    (hulp, bestand)
• IPA: /syʁ.pʁiz/

Woordherkomst en -opbouw

• [1] Naamwoord van handeling van het werkwoord surprendre “verrassen” (lett. “overnemen”), in de betekenis van een “buitengewone belasting” (1175), “verrassingsaanval” (1549).

enkelvoud		meervoud
zonder lidwoord	met lidwoord	zonder lidwoord	met lidwoord
surprise	la surprise	surprises	les surprises

Zelfstandig naamwoord

surprise v

1. verrassing

   «Cela par esprit de repartie, pour la raison qu'à la mi-février les Allemands, profitant d'une relève sans doute nonchalante, avaient lancé une attaque surprise qui leur avait permis d'avancer sur un front d'un kilomètre et demi au sud de Ripont.»

   Dankzij hun slagvaardigheid hadden de Duitsers, die een ongetwijfeld nonchalante aflossing uitbuitten, half februari een verrassingsaanval gelanceerd die hen in staat had gesteld op te rukken over een front van anderhalve kilometer ten zuiden van Ripont.

Werkwoord

surprise

1. voltooid deelwoord (participe passé) van surprendre (v)
2. verrast

   «Je l’ai surprise dans les bras d’un jeune homme, qui, dès qu’il s’est vu découvert, est venu sur moi.»

   Ik had haar in de armen van een jongeman betrapt, die vervolgens op mij afkwam, toen hij mij ontdekt had.

3. onverwacht