facteur

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  facteur    (hulp, bestand)
• IPA: / fɑkˈtør / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• fac·teur

Woordherkomst en -opbouw

• van Frans facteur

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	facteur	facteurs
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de facteur m

1. (beroep) iemand die poststukken bij de geadresseerde bezorgt

   • Er dient een schriftelijk verzoek te worden ingediend bij het archief in Veurey. Twee weken later komt de facteur in zijn vertrouwde gele Renault aanhobbelen over het pad dat naar mijn boerderij leidt. Mij wordt een grote bruine envelop aangereikt. 

2. (beroep) (geschiedenis) (handel) iemand die in opdracht van een koopman met diens kapitaal handel drijft en als beloning een deel van de behaalde winst mag houden

   • Een koopman geeft zijn facteur 2400 gulden om handel mee te drijven. Van 400 gulden van dit bedrag mag de facteur de winst opstrijken (als beloning). 

3. (beroep) (geschiedenis) (letterkunde) artistiek leider van een rederijkerskamer

   • Waar De Fonteine in 1448, wat toneelactiviteiten betreft, zowat alles aan het vrije initiatief overliet - waarbij gezellen bijvoorbeeld een rol konden nemen of laten - wordt een en ander in de nieuwe reglementen preciezer geregeld en aan sancties gekoppeld. Hiermee ging ten slotte ook een striktere verdeling van functies en verantwoordelijkheden gepaard, waardoor bijvoorbeeld de bijzonder functie van ‘dé’ facteur ontstond, waar in De Fonteine in 1448 nog iedereen verondersteld werd ‘facteur’ te kunnen zijn. 

Synoniemen

• [1] postbesteller, postbode
• [2], [3] factor

Afgeleide begrippen

• [1] sergeant-facteur

Gangbaarheid

• Het woord facteur staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "facteur" herkend door:

47 %	van de Nederlanders;
87 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Frans

Woordherkomst en -opbouw

• van Latijn factor "maker, uitvoerder"

	enkelvoud		meervoud
	zonder lidwoord	met lidwoord	zonder lidwoord	met lidwoord
mannelijk	facteur	le facteur	facteurs	les facteurs
vrouwelijk	factrice	la factrice	factrices	les factrices

Zelfstandig naamwoord

facteur

1. postbode