anders

Niet te verwarren met: Anders, Anders'

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  anders    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈɑndərs / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• an·ders

Woordherkomst en -opbouw

• van Middelnederlands anders, in de betekenis ‘op andere wijze’ aangetroffen vanaf 1201, op te vatten als genitief van ander met het achtervoegsel -s

Bijvoeglijk naamwoord

anders

1. partitief van ander

   • Normaal ziet u altijd dokter Jansen, maar vandaag is er iemand anders. 
   • Meestal krijgen we maandagochtend Frans, maar vandaag krijgen we iets anders. 

   ▸ Niemand had iets verkeerds gedaan, althans niets aantoonbaar verkeerds, hijzelf niet en niemand anders.

Uitdrukkingen en gezegden

• [1] er zit niets anders op
  men moet wat onvermijdelijk is aanvaarden

• Ik moest helemaal opnieuw beginnen, er zat niets anders op. 

• [1] er zit niets anders op dan
  het was noodzakelijk geworden om

1. ▸ Er zat niks anders op dan in mijn drinkfles te plassen.

Vertalingen

    1. partitief van ander   

Engels: else (eng)

Russisch: другого (ru)

Bijwoord

anders

1. op andere wijze

   • Deze keer heb ik het anders gedaan. 

2. op een ander moment

   • Anders is het altijd een vrolijk meisje maar nu is ze ziek en chagrijnig. 

Afgeleide begrippen

• anders-actieven, andersbegaafd, andersdenkend, andersglobalisme, andersglobalist, andersom, anderstalig, andersvalide, anderszins

Anagrammen

• Ardens, danser, naders, Sander

Uitdrukkingen en gezegden

• [1] anders dan
  behalve

• Ik heb geen argument gehoord, anders dan dat je geen zin hebt. 

• [1, 2] anders dan anders
  ongebruikelijk, bijzonder
• [1] niet … anders dan
  uitsluitend

• De nieuwe president van Suriname Desi Bouterse is niet welkom in Nederland, anders dan om zijn gevangenisstraf uit te zitten. 

Vertalingen

    1. op andere wijze   

Duits: anders (de) Engels: differently (en)

Russisch: иначе (ru), по-другому (ru) Spaans: de otra manera (es)

Vertalingen

    1. behalve   

Duits: außer (de)

Voegwoord

anders

1. leidt een zin in die een andere gang van zaken aangeeft

   • Je moet je huis verven, anders gaat het hout rotten. 

Vertalingen

    1. leidt een zin in die een andere gang van zaken aangeeft   

Duits: sonst (de) Engels: else (en) Frans: sinon (fr)

Oudnoords: eða Papiaments: sino Spaans: sino (es)

Gangbaarheid

• Het woord anders staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "anders" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.