scabreus

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  scabreus    (hulp, bestand)
• IPA: / skaˈbrøs / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• sca·breus

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘gewaagd’ voor het eerst aangetroffen in 1650
• afgeleid van het Franse scabreux (met het achtervoegsel -eus)

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	scabreus	scabreuzer	scabreust
verbogen	scabreuze	scabreuzere	scabreuste
partitief	scabreus	scabreuzers	-

Bijvoeglijk naamwoord

scabreus

1. niet zoals het hoort, m.n. volgens de algemeen aanvaarde (seksuele) normen en zeden

   • Een stukje uit de rubriek waarmee Verbiest en Geertje De Ceuleneer dagelijks het programma afsloten: ze lazen een dialoog voor uit een boek dat tot de wereldliteratuur mocht worden gerekend. Het fragment dat we hoorden, was enigszins scabreus, waardoor beide presentatoren de slappe lach kregen.  
   • Onder invloed van reformatie en een nieuwe stedelijke burgerij begonnen schilders zich toe te leggen op zaken die voorheen slechts als decor of ter stoffering van geestelijke stukken dienden: keukens, herbergtaferelen, bordeel-scènes, boerenkermissen; woekeraars, landsknechten, keukenmeiden, kei-snijders, kwakzalvers, huisvrouwen. De achtergrond werd voorgrond - soort van. En wat zich op die voorgrond aandiende, had vaak een gewelddadig en/of scabreus karakter. Pijn en pies - daar had men aardigheid in.  

Synoniemen

• ongepast, onwelvoeglijk, schunnig, gewaagd, schuin, onzedelijk

Vertalingen

    1.   

Engels: scabrous (en) Frans: scabreux (fr)

Spaans: escabroso (es)

Gangbaarheid

• Het woord scabreus staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "scabreus" herkend door:

49 %	van de Nederlanders;
47 %	van de Vlamingen.