negeren
- Geluid: negéren (hulp, bestand)
- IPA: / nəˈɣerə(n) / (3 lettergrepen)
- Geluid: négeren (hulp, bestand)
- IPA: / ˈneɣərə(n) / (3 lettergrepen)
- ne·ge·ren
- negéren: via Middelnederlands negeren van Latijn negāre "ontkennen", in de betekenis van ‘doen of iets of iemand niet bestaat’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1864 [1][2][3]
- négeren: afgeleid van neger zn met het achtervoegsel -en, misschien onder invloed van de Franse uitdrukking "traiter comme un nègre" [4][5]
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
negeren |
negeerde |
genegeerd |
zwak -d | volledig |
negéren
- overgankelijk doen alsof iemand of iets niet bestaat.
- ▸ Het is bijna eb, ik zou de borden met ‘Sterke stroming’ kunnen negeren en het Zwin oversteken, het water tot mijn middel, van het ene lege strand naar het andere.[6]
- ▸ Ik dacht eerst dat ik tijdens dit experiment niet veel plezier zou hebben en misschien zelfs door de hikers zou worden genegeerd.[7]
1. doen alsof iemand of iets niet bestaat
|
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
negeren |
negerde |
genegerd |
zwak -d | volledig |
négeren
- overgankelijk (verouderd) opzettelijk slecht behandelen
- ▸ Het versje is geïnspireerd door de innemende wijze, waarop het négerend examen werd afgenomen.[8]
- ▸ ⧖ En, als 't uitkomt, spijt en wrevel
Om de fouten in den druk;
Ach, tot slot door recensenten
Nog genegerd als een kruk.[9] - ▸ ⧖ Ja, vriend, ge hebt als een gek geschreeuwd; het zou onbeleefd zijn u tegen te spreken, vooral omdat de arme Jan, die pertinent weet, dat ge hèm niets besteld hebt, u niet durft op uwe plaats te zetten, of zijne onschuld te betoogen; want het oog van den kastelein is op hem, en de kastelein heeft bevolen, de bezoekers van het koffiehuis steeds met de meeste beleefdheid te behandelen en alleen te zorgen, dat zij betalen. En als zij betalen, o arme Jan, is het uwe schuld, als de som, welke gij vergt, soms hooger opgeloopen is, dan zij zich voorstelden, en zij u dan barsch aanzien en op eene achterdochtige wijze uwe opsomming narekenen, en u op eene knorrige manier het geld eindelijk toewerpen, alsof gij het verantwoorden moest, dat zij zooveel gebruikt hadden? - en als zij twintigmaal in het kwartier om ‘vlammetjes’ roepen, moet ge dan niet toesnellen, en als de lucifers niet branden willen, wordt dan niet uwe onhandigheid verwenscht, en als men u den heelen avond aldus ‘genegerd’ heeft, moet ge dan niet uwe kwellers nog, met eene vriendelijke, allerbeleefdste buiging, de overjassen helpen aantrekken, en dan de parapluies aangeven, en hen eindelijk, met eene laatste buiging, de deur uitlaten, en hunne ledige glazen en flesschen opruimen en dezelfde comedie met nieuwe klanten weder beginnen?[10]
- Het woord negeren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "negeren" herkend door:
100 % | van de Nederlanders; |
99 % | van de Vlamingen.[11] |
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ negeren op website: Etymologiebank.nl
- ↑ "negeren" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ negeren op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Weblink bron Hans Steketee“Op zoek naar een haaientand in Cadzand” (29 april 2020) op nrc.nl
- ↑ Tim Voors“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
- ↑ Weblink bron P.A. de Génestet (ed. C.P. Tiele)Aan een Lid der Kommissie tot afneming van het weleer beruchte Staats-Examen. (1847) in: De Dichtwerken (1869), Gebroeders Kraay, Amsterdam, p. 71 (noot)
- ↑ Weblink bron W.J. van ZeggelenSchijn en Wezen zijn er twee. Klara M. aan Anna B. (1858) in: Gedichten, 7e druk (1886), Elsevier, Rotterdam, p. 240
- ↑ Weblink bron “Volledige werken van den ouden heer Smits. Deel 5.”, 2e druk (1882), Roelants, Schiedam, p. 202/203
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be