uitzaaien

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  uitzaaien    (hulp, bestand)
• IPA: /'œytsajə(n)/

Woordafbreking

• uit·zaai·en

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  uit bw  en  zaaien ww 

Werkwoord

uitzaaien

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
uitzaaien	zaaide uit	uitgezaaid
zwak -d	volledig

1. zaden over een oppervlakte verspreiden

   • De wetenschappers willen verschillende varianten van granen als emmertarwe, broodtarwe en spelt uitzaaien op proefveldjes. Op het ene veldje worden de granen biologisch geteeld met organische mest, zoals koeienpoep en plantenafval. Op het andere veldje krijgen de granen een reguliere behandeling met bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Ook het bakproces van gistbrood en zuurdesembrood wordt nauwkeurig bestudeerd. 

2. bij kanker dat de kanker op andere dan de oorspronkelijke plaats gaat groeien

   • Dertig patiënten kregen de stof CpG-B ingespoten, die moest voorkomen dat de kanker zou terugkeren en uitzaaien. Twee van hen kregen jaren later alsnog uitzaaiingen en overleden aan de ziekte (7 procent). 

Synoniemen

• [1] rondstrooien, uitstrooien, verspreiden, zaaien
• [2] metastaseren, dissemineren

Verwante begrippen

• uitzaaiing

Vertalingen

    2. bij kanker dat de kanker op andere dan de oorspronkelijke plaats gaat groeien   

Engels: metastasize (en), disseminate (en)

Gangbaarheid

• Het woord uitzaaien staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "uitzaaien" herkend door:

98 %	van de Nederlanders;
96 %	van de Vlamingen.