ganzenvoet

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  ganzenvoet    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• gan·zen·voet

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  gans zn  en  voet zn  met het invoegsel -en- 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	ganzenvoet	ganzenvoeten
verkleinwoord	ganzenvoetje	ganzenvoetjes

Zelfstandig naamwoord

de ganzenvoet m

1. de voet van een gans
2. leesteken bestaande twee pijltjes: «ganzenvoetjes»

   • Zo wees de heer Treebus uit Bergschenhoek er op, dat in de tekst voor de guillemet het computer- en wiskundehaakje > gebruikt werd, en niet het door Bram de Does ontworpen teken › en ». Hij had gelijk. De heer Rijksbaron uit Amsterdam meldde dat reeds de oude Grieken een dergelijk pijltje hadden, om belangrijke passages in de marge van een tekst te markeren: de diple (zie afbeelding hiernaast). Rest nog te melden dat er ook een Nederlandse term voor de dubbele guillemet (de naam is afgeleid van ontwerper Guillaume) is, namelijk ganzenvoetjes.  

3. (bloemplanten) een geslacht Chenopodium  uit de amarantenfamilie (Amaranthaceae ). Het geslacht telt zo'n honderd soorten, die wereldwijd voornamelijk in gematigde streken voorkomen. De naam ganzenvoet refereert aan de bladvorm van sommige soorten. Chenopodium is een samenstelling van χήν, 'chēn' (= gans) en πόδιον, podion (= voetje)

   • Voor de leek houdt het hier op, maar Simons gaat op de knieën en inventariseert al snel een twintigtal andere soorten waarvan de zaden hier bij hoogwater zijn beland. De rode ganzenvoet, de zeegroene ganzenvoet, de goudbes, een lampionachtig plantje uit Zuid-Amerika dat hier op eigen kracht terecht is gekomen.  

Synoniemen

• [1] ganzenpoot
• [2] guillemet

• 
  [1] Twee ganzenvoeten.
• 
  [2] Twee «ganzenvoetjes».
• 
  [2] Een ganzenvoet in het logo van NRC .
• 
  [3] De bloem van de ganzenvoet.

Hyperoniemen

• [3] amarantenfamilie, zaadplanten, bedektzadigen, landplanten, planten

Hyponiemen (in taxonomische zin)

• [3] melganzenvoet, quinoa, stinkende ganzenvoet, stippelganzenvoet, Texaanse ganzenvoet

Verwante begrippen

• [3] beursjesganzenvoet, esdoornganzenvoet, klierganzenvoet, korrelganzenvoet, liggende ganzenvoet, muurganzenvoet, rode ganzenvoet, spiesganzenvoet, trosganzenvoet, welriekende ganzenvoet, zeegroene ganzenvoet

Hyponiemen

• [3] stinkganzenvoet

Afgeleide begrippen

• ganzenvoetdwergspanner, ganzenvoetfamilie, ganzenvoetkokermot, ganzenvoetmot, ganzenvoetzandvleugeltje

Gangbaarheid

• Het woord ganzenvoet staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "ganzenvoet" herkend door:

85 %	van de Nederlanders;
79 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

• [1] ganzenvoet in het Nederlands Soortenregister N
• [1] ganzenvoet op Wikidata