executeren

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  executeren    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• exe·cu·te·ren

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘(vonnis) voltrekken’ voor het eerst aangetroffen in 1454
• afgeleid van het Franse exécuter of daarvoor van het Latijnse 'executare' (met het voorvoegsel ex-) met het achtervoegsel -eren

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
executeren	executeerde	geëxecuteerd
zwak -d	volledig

Werkwoord

executeren overgankelijk

1. (juridisch) uitvoeren van een vonnis, tenuitvoerbrengen, voltrekken
2. een doodvonnis ten uitvoer brengen, terechtstellen

   • Huiveringwekkend is ook een bezoek aan het crematorium, ondergebracht in een authentiek gebouw op het kampterrein. Bij het zien van de ovens, die met kolen werden gestookt, vragen argeloze bezoekers wel eens of daarin brood voor de gevangenen werd gebakken, vertelt Uijland. In werkelijkheid werd hier iedereen die in het kamp was overleden of geëxecuteerd, verbrand. Kort daarvoor werd, in de snijkamer, op elke overledene sectie verricht volgens de officiële voorschriften voor SS-concentratiekampen. In de kamer van de stoker hield de Duitse gevangene ”Joep” de administratie bij.  
   • De gevangen genomen vijandelijke spionnen werden snel geëxecuteerd 

3. inbeslagnemien en verkopen van iemands bezittingen wegens schuld, gerechtelijk verkopen
4. wederkerend zich ~: zich insolvent verklaren

Afgeleide begrippen

• executie, executeerbaar

Hyperoniemen

• [2] doden, vermoorden

Vertalingen

    1.   

Duits: hinrichten (de) Engels: execute (en) Frans: exécuter (fr)

Russisch: казнить  (ru) Spaans: ejecutar (es), ajusticiar (es)

Gangbaarheid

• Het woord executeren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "executeren" herkend door:

95 %	van de Nederlanders;
97 %	van de Vlamingen.