Huidig
bestand
126

u-

  1. on-, niet
    «Hvor ligger Norges viktigste uforløste potensialer innen framtidas turisme?»
    Waar liggen Noorwegens belangrijkste onbenutte potentiëlen in de toekomst van het toerisme?
    «Mer kan jeg ikke si om dette prosjektet fordi det er uforløst.»
    Meer kan ik over dit project niet zeggen, omdat het niet voltooid is.


persoon vnw. ondw. voorw. kl. vnw. ondw. voorw. kl.
eerste mna ndi- -ndi- thina si- -si-
tweede wena u- -ku- nian ni- -ni-
derde lo u- -m- 1 aba ba- -ba- 2
lo u- -wu- 3 le i- -yi- 4
eli li- -li- 5 la a- -wa- 6
esi si- -si- 7 ezi zi- -zi- 8
le i- -yi- 9 ezi zi- -zi- 10
olu lu- -lu- 11
obu bu- -bu- 14
oku ku- -ku- 15

ù-

  1. onderwerpsvoorvoegsel voor de tweede persoon enkelvoud: jij
    «Ùyambona.»
    Jij ziet hem.

ú-

  1. 1 onderwerpsvoorvoegsel voor de derde persoon enkelvoud klasse 1: hij, zij, het
    «Úyambona.»
    Hij ziet hem.
  2. 3 onderwerpsvoorvoegsel voor de derde persoon enkelvoud klasse 3: het, die
  • In Xhosa worden de drie tonen zelden in schrift weergegeven, maar de lage toon kan als ù, de hoge als ú en de stijgend-dalende als û weergegeven worden. Minimale paren waar alleen het toonverschil de betekenis bepaalt zijn vrij zeldzaam.