staren

|

Staren

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  staren    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈstarən / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• sta·ren

Woordherkomst en -opbouw

• Van Middelnederlands staren, mogelijk afgeleid van  staar zn . Verwant met Duits Star, Engels stare. In de betekenis van ‘strak kijken’ voor het eerst aangetroffen in 1276. De huidige betekenis is vermoedelijk beïnvloed door Duits starren (zie ook  star bn ).

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
staren	staarde	gestaard
zwak -d	volledig

Werkwoord

staren

1. inergatief langdurig naar één punt kijken, soms zonder iets op te merken

   • Je kunt nog lang naar deze bladzijde staren, maar wiskunde leer je er niet van. 

   ▸ Glazig staarde ik voor me uit terwijl de suikers, vetten en zout in mijn bloedstroom terecht kwamen.

   ▸ Iemand bood me een biertje aan, er werd luidkeels gezongen, er werden grappen gemaakt en mensen staarden moe het vuur in.

Hyponiemen

• aanstaren, afstaren, nastaren, navelstaren, omstaren, opstaren, rondstaren

Afgeleide begrippen

• staarblind, staarogen, staarsteek, staring

Uitdrukkingen en gezegden

• Met grote ogen staren

Heel aandachtig/verbaasd/verwonderd/verschrikt kijken en/of zijn

• Hij werd er een beetje bang van. Kleine Woord trok zijn beide benen op en staarde met grote ogen naar de plek waar hij het vreemde beest verwachtte.

Vertalingen

    1.   

Engels: gaze (en), peer (en), stare (en)

Spaans: mirar fijamente (es)

Gangbaarheid

• Het woord staren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "staren" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.