pogrom

Nederlands

Uitspraak

Geluid: pogrom (hulp, bestand)
IPA: / ˈpoɣrɔm / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

po·grom

Woordherkomst en -opbouw

via Jiddisch פּאָגראָם‎ (pogrom) van Russisch погром (pogróm) "verwoesting", in de betekenis van ‘razzia tegen joden’ aangetroffen vanaf 1903 (zie vindplaats hieronder) ^[1] ^[2]

Zelfstandig naamwoord

de pogrom m

razzia tegen Joden
- Heinz Krabbe, voormalig directeur van de Overbergschule in Gronau-Epe, is sinds 2011 rondleider in de Enschedese sjoel. Hij is in 1946 geboren in de Duitse grensplaats Epe, waar voor de Tweede Wereldoorlog tientallen Joodse burgers vanzelfsprekend deel uitmaakten van de dorpsgemeenschap. De pogrom van 9 november 1938, in Nederland doorgaans Kristallnacht genoemd, betekende ook in Epe het einde van het Joodse openbare leven. "Na de oorlog waren de Joden nagenoeg verdwenen", zegt Krabbe. ^[3]
- Dat Littner destijds niet tevreden was met een interpretatie die iedereen van verantwoordelijkheid lijkt te ontslaan, een relaas waarin benadrukt wordt dat er ook goede Duitsers waren die discriminatie openlijk afkeurden en joden hielpen, dat tegenover een minderheid van gewelddadigen een minderheid van geweldlozen stond maar dat de massa zich veiligheidshalve achter de (ook voor hen) gevaarlijksten schaarde, dat vervolgde joden dit kennelijk doorhadden en daarom haat noch wraak koesterden, de gortdroge beschrijving ook van joden die met de vijand heulen en joodse kinderen die pogrommetje spelen; dat Littner niet opgetogen was over dit alles valt licht te begrijpen. ^[4]
- In de eerste jaren van deze eeuw ging Anna Bikont, journalist van dagblad Gazeta Wyborcza, naar het Poolse stadje Jedwabne om met iedereen te praten die te maken had met het onderwerp van het pamflet Neighbors (2001) van historicus Jan Gross: de moord op de joden van Jedwabne tijdens de Tweede Wereldoorlog. Niet de Duitsers, schreef Gross, maar de inwoners van het Oost-Poolse stadje zelf hadden de joden omgebracht: op 10 juli 1941 dreven zij hun buren bijeen in een schuur en staken die in de fik. In de hele regio vonden meer dan dertig van dit soort spontane pogroms plaats. Na publicatie van Gross’ boek begon in Polen een enorme polemiek over het Poolse antisemitisme. ^[5]
▸ ⧖ Een »Pogrom« is voor den Jood trouwens geen vreemde verschijning meer, noch muziek van rinkelende vensterruiten, ook met het geheel der alles vernielende en stedelijke horden zijn we al zoo vertrouwd, dat zich wel een passend Joodsch volkslied zal laten scheppen!^[6]
gewelddadige aanvallen op bepaalde groepen: etnisch, religieus etc., vooral gekarakteriseerd door de vernietiging van hun omgeving (huizen, bedrijven, religieuze centra)
- ,,Als Jood heb ik me geschaamd voor de taferelen van Joden die het vuur openden op onschuldige Arabieren in Hebron, aldus Olmert. ,,Er is geen andere definitie dan de term 'pogrom' om te beschrijven wat ik heb gezien. ^[7]
- De Rohingya wonen al eeuwenlang in het westen van Myanmar. Maar de regering van het land weigert hen te erkennen als staatsburgers. De boeddhistische bevolking ziet hen als ongewenste indringers. Veel Rohingya zijn het slachtoffer van pogroms door boeddhisten, opgehitst door invloedrijke ultranationalistische monniken. ^[8]