onvrij

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  onvrij    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• on·vrij

Woordherkomst en -opbouw

• afleiding van vrij met het voorvoegsel on-

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	onvrij	onvrijer	onvrijst
verbogen	onvrije	onvrijere	onvrijste
partitief	onvrijs	onvrijers	-

Bijvoeglijk naamwoord

onvrij

1. dat je moet doen wat een ander je zegt
2. gevoel dat je niet mag doen en laten wat je zelf goeddunkt

   • Bij wijze van besluit blikt Dercon ­terug. ‘Ik heb me nog nooit zo onvrij gevoeld als in Berlijn de voorbije maanden. In augustus overwoog ik zelfs even om te stoppen. We kregen weer een shitstorm over ons heen op Facebook en zowaar echte Duitse shit voor onze deur. Ik wilde mijn team die commotie niet aandoen. Gelukkig greep de politiek in tegen dat haatklimaat. Als ik hier rondloop vandaag, voel ik me opnieuw totaal vrij. Er hangt een goede vibe. Je voelt dat hier van alles mogelijk is en ik ben van plan dat eruit te halen.’  
   • Toen ik 15 jaar was kreeg ik van mijn ouders een racefiets. De verveling in de lange zomervakanties werd verdreven door regelmatig een rondje Sneekermeer te fietsen. Ik had een azuurblauwe koersbroek gekocht en mijn lange haren wapperden in de wind. Passerende automobilisten en bestuurders van landbouwvoertuigen claxonneerden. Ik was boos. Sommige voertuigen minderden vaart en bleven een tijdje naast me rijden. Ik voelde me onvrij. Er werden raampjes naar beneden gedraaid. Er werd gefloten en geroepen. Een enkele keer werd er een voorstel gedaan. Ik keek vanuit mijn ooghoeken of er mensen waren op de boerenerven waar ik langsreed, die me zouden horen als ik schreeuwde. Ik was een jong meisje dat in de openbare ruimte deed wat ze leuk vond. De mannelijke Friese plattelandsbevolking eind jaren zeventig vond dat ik dat niet ongestoord mocht doen. Straatintimidatie is van alle tijden.  

Synoniemen

• [1] horig, ondergeschikt, onderworpen, onderdanig, dienstplichtig

Antoniemen

• vrij

Vertalingen

    1. gevoel dat je niet mag doen en laten wat je zelf goeddunkt   

Engels: bound (en)

Gangbaarheid

• Het woord onvrij staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "onvrij" herkend door:

86 %	van de Nederlanders;
87 %	van de Vlamingen.