blokkeren

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  blokkeren    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈblɔkerə(n) / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• blok·ke·ren

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘afsluiten, tegenhouden’ voor het eerst aangetroffen in 1624
• afgeleid van het Franse bloquer met het achtervoegsel -eren

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
blokkeren	blokkeerde	geblokkeerd
zwak -d	volledig

Werkwoord

blokkeren

1. overgankelijk de toe- of doorgang versperren

   • De omgevallen vrachtwagen blokkeerde de weg en er ontstond een enorme verkeersopstopping. 
   • Waalse truckchauffeurs hebben vanaf zondagavond nieuwe wegblokkades aangekondigd. Ze protesteren hiermee tegen de kilometerheffing voor vrachtwagens die begin april in België is ingevoerd. Onafhankelijke transportbedrijven zouden belangrijke toegangswegen richting Frankrijk en Luxemburg willen blokkeren, bevestigde het Syndicaat der Zelfstandigen en Kleine en Middelgrote Ondernemingen. 

   ▸ Bij een totale verduistering staat de aarde precies tussen de zon en de maan in. Daardoor blokkeert de aarde het zonlicht dat op de maan schijnt, waardoor die in de schaduw terechtkomt.

2. zorgen dat iets niet gebeurt

   • Hoofdaanklager Rodrigo Janot wil ook dat voormalig parlementsvoorzitter Eduardo Cunha, die werd geschorst op verdenking van corruptie, en ex-president José Sarney worden opgepakt. Zij zouden het twee jaar durende onderzoek naar smeergeld bij het semi-staatsoliebedrijf Petrobras hebben willen blokkeren. 

3. zorgen dat iets niet gebruikt of misbruikt kan worden

   • Na het verlies van de pinpas werd de rekening geblokkerd om diefstal te voorkomen. 

4. zorgen dat iets niet meer kan bewegen

   • Van Zanten wilde na zijn afstuderen graag aan de slag in de Duitse auto-industrie, vanwege zijn uit Duitsland afkomstige echtgenote. In 1977 begon hij bij Bosch, onder meer toeleverancier voor de automobielindustrie. Daar werkte hij aan de ontwikkeling van een antiblokkeersysteem (ABS) voor vrachtwagens, dat voorkomt dat de wielen blokkeren bij het remmen. 

5. geblokkeerd zijn: niet meer weten wat te doen

   ▸ Doordat we niet altijd vaste paden volgden, werden we soms aan lange klimtouwen aan elkaar verbonden om steile sneeuwvlaktes te doorkruisen. Omdat ik altijd al last heb gehad van hoogtevrees vond ik deze steile stukken verschrikkelijk. Mijn jongere zusje hielp me hier overheen door rustig tegen me te praten als ik weer eens blokkeerde bij een steil stuk.

   ▸ Ze verstijfde en wilde schreeuwen. Doordat er een enorme schokgolf door haar heen raasde, blokkeerden al haar functies.

Synoniemen

• [1] sperren
• [3] vastzetten

Antoniemen

• deblokkeren

Afgeleide begrippen

• blokkering

Afgeleide begrippen

• blokkeerbeugel, blokkeerinrichting

Verwante begrippen

• blokkade, blokkeerbaar, blokkering

Vertalingen

    1.de toe- of doorgang versperren   

Deens: afvise (da), spærre (da) Engels: block (en)

Frans: bloquer (fr) Spaans: bloquear (es)

Gangbaarheid

• Het woord blokkeren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "blokkeren" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.