Haarlemmerdijks

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  Haarlemmerdijks    (hulp, bestand)
• IPA: / ˌharləmərˈdɛiks / (4 lettergrepen)

Woordafbreking

• Haar·lem·mer·dijks

Woordherkomst en -opbouw

• afgeleid van Haarlemmerdijk met het achtervoegsel -s

	enkelvoud	bezitsvorm	meervoud
naamwoord	Haarlemmerdijks	-	-
verkleinwoord	-	-	-

Eigennaam

het Haarlemmerdijks o

1. geen meervoud Nederlands met de tongval en woordkeus die tot in de 20e eeuw kenmerkend was voor de buurt rond de Haarlemmerdijk in Amsterdam

   ▸ In deze tijd ontwikkelden verschillende buurten een sterker eigen karakter en taal. Er werden maar liefst negentien verschillende varianten van het Amsterdams onderscheiden, met als belangrijkste het Jordaans, het Jodenhoeks, Kalverstraats, Kattenburgs en Haarlemmerdijks.

Afgeleide begrippen

• hooghaarlemmerdijks

	stellend
onverbogen	Haarlemmerdijks
verbogen	Haarlemmerdijkse
partitief	Haarlemmerdijks

Bijvoeglijk naamwoord

Haarlemmerdijks

1. betrekking hebbend op of afkomstig van de Haarlemmerdijk in Amsterdam, waarvan de bewoners de reputatie hadden minder beschaafd te zijn

   ▸ ⧖ Hij is voor zijn oom slaafs gedienstig, staat den geheelen dag als een paal te schrijven en is kostelijk Haarlemmerdijks gekleed.

2. betrekking hebbend op het  Haarlemmerdijks zn 

   ▸ In de twintigste eeuw zijn er opnamen gemaakt van mensen die rond 1875 geboren waren in verschillende volksbuurten. Die laten nog verschillen horen. ‘Mijn vriend’ bijvoorbeeld wordt daarop op verschillende manieren uitgesproken. Haarlemmerdijks: mein frint. Kattenburgs: me frint. Jordaans: mai vrient.

Gangbaarheid

• Het woord 'Haarlemmerdijks' staat niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.