vitriool

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  vitriool    (hulp, bestand)
• IPA: /vitriˈjol/

Woordafbreking

• vi·tri·ool

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘zwavelzuur’ voor het eerst aangetroffen in 1351
• via Middelnederlands van Frans vitriol

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	vitriool	[1] vitriolen
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

vitriool m o

1. (scheikunde) (verouderd) benaming voor mineralen die sulfaat (SO₄) bevatten

   • Zwavelzuur werd geproduceerd door verhitting van de kristallen van groene vitriool (gehydrateerd ijzersulfaat), bekomen door behandeling van het ijzersulfide afkomstig van de destillatie van het pyriet. 

2. (scheikunde) (verouderd) zeer bijtende zure oplossing van diwaterstofsulfaat (H₂SO₄)

   • Dit interesseert me wel: man begoot zijn vrouw met vitriool omdat hij dacht dat ze hem bedroog... 

3. (figuurlijk) getoonde bijtende aggressie

   • In Bezette Stad rekende de dichter nog met veel vitriool af met het burgerdom, maar tijdens zijn laatste jaren nam hij ook hier een afstandelijker houding aan. 

Synoniemen

• [2] vitrioololie, zwavelzuur

Hyponiemen

• blauwe vitriool, groene vitriool, ijsvitriool, Roomse vitriool, witte vitriool

Uitdrukkingen en gezegden

• de pen dopen in vitriool

op venijnig aanvallende manier schrijven

Gangbaarheid

• Het woord vitriool staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "vitriool" herkend door:

56 %	van de Nederlanders;
73 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.