vaderlander

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  vaderlander    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈvadərˌlɑndər / (4 lettergrepen)

Woordafbreking

• va·der·lan·der

Woordherkomst en -opbouw

• afgeleid van  vaderland zn  met het achtervoegsel -er, leenvertaling van Oudgrieks πατριώτης (patriótès)
  • [2] omdat Schiedamse jenever als een typisch Nederlandse drank wordt beschouwd

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	vaderlander	vaderlanders
verkleinwoord	vaderlandertje	vaderlandertjes

Zelfstandig naamwoord

de vaderlander m

1. landgenoot die van zijn land houdt

   ▸ Vaak hebben economische collaborateurs zich indertijd proberen te verdedigen met het argument dat zij niet sympathiseerden met de Duitsers. Meihuizen: „Tegen die houding moest volgens het Amsterdamse Bijzonder Gerechtshof nadrukkelijk stelling worden genomen. Men kon, volgens een uitspraak uit 1946, ‘niet een voortreffelijk vaderlander zijn en blijven, en tevens aan de vijand geld verdienen door zaken met hem te doen die voor zijn oorlogsvoering dienstig zijn’”.

   ▸ Zo werkt Europa. Alle ministers en regeringsleiders komen met nationale wensen en hang-ups naar Brussel. Diegenen die binnenkort verkiezingen hebben en thuis als goede ‘vaderlanders’ gezien willen worden, gaan met twee gestrekte benen de onderhandelingen in.

2. (drinken) (Nederland) glaasje jenever uit Schiedam

   ▸ ⧖ Ik zal je ondertusschen pijpen en tabak laten bezorgen, want we zullen ons eerst wat ontnuchteren, en een vaderlandertje nemen; een mensch is toch zoo niet, of hij lust wel een graantje.

Synoniemen

• [1] patriot

Gangbaarheid

• Het woord vaderlander staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.