rechtheid

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  rechtheid    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• recht·heid

Woordherkomst en -opbouw

• afleiding van recht met het achtervoegsel -heid

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	rechtheid
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de rechtheid v

1. het zonder kromming zijn
2. zonder enige flexibiliteit zijn

   • Het zijn mensen die rechtvaardigheid, wat ze daar ook onder mogen verstaan, belangrijker vinden dan leven. ‘De kiem van hun fanatisme is altijd gelegen in een onverzettelijke rechtheid in de leer, iets waar we al vele eeuwen onder gebukt gaan. (...) Heel vaak kan een fanaticus maar tot één tellen, twee is een te groot getal voor hem of haar.’  
   • Volgens Amos Oz is het gevaarlijk om een fanaticus te zijn. Hij kan het weten, want hij was er zelf één. De symptomen: onverzettelijke rechtheid in de leer en wens om andere mensen te dwingen tot verandering. Gevaar: het zit in ieders genen en is erg besmettelijk. Met fanatiek-zieke Palestijnse en Israëlische leiders, betoogt Oz, komt er geen vrede.  

3. de situatie dat alles goed en zonder fouten was voor de zondeval in het aards paradijs

   • De zondeval heeft ons rentmeesterschap dan ook verzwaard. In de staat der rechtheid was ook de aarde geheel volmaakt. Nu brengt diezelfde aarde om onzentwil doornen en distelen voort. Het is daarom veel te gemakkelijk aan ons rentmeesterschap te willen ontsnappen door te blijven steken in discussies over klimaatverandering.  

Synoniemen

• [2] onbuigzaamheid

Afgeleide begrippen

• [2] oprechtheid, onoprechtheid

Vertalingen

    1.   

Engels: straightness (en),

Gangbaarheid

• Het woord rechtheid staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "rechtheid" herkend door:

87 %	van de Nederlanders;
89 %	van de Vlamingen.