opgeven

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  opgeven    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈɔpxevə(n) / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• op·ge·ven

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  op bw  en  geven ww 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
opgeven	gaf op	opgegeven
klasse 5	volledig

Werkwoord

opgeven

1. onovergankelijk de strijd/competitie e.d. staken en zich gewonnen geven

   • Na die verkeerde zet zag de beroemde schaakspeler zich gedwongen op te geven. 

2. overgankelijk, (financieel) als in- of uitgavepost vermelden

   • Deze kleine inkomsten hoeven niet opgegeven te worden op uw belastingbiljet. 

3. inergatief hoog ~ over: de loftrompet steken over iets of iemand

   • Hij gaf hoog op over die toespraak van Obama. 

4. overgankelijk ergens mee stoppen/niet mee doorgaan, niet voortzetten

   • Toch was hij ook eigen plannen gaan ontwikkelen. Hij wilde weg, hij voelde wel wat voor Tonkin, al wist hij zelf niet goed waarom. In ieder geval wilde hij het beroep van boekhouder opgeven en iets anders gaan doen.  

   ▸ Nooit stoppen en opgeven op een slechte dag, had ik gehoord.

5. overgankelijk als verloren beschouwen

   • De strijders zullen bepaalde gebieden in de toekomst toch moeten opgeven. 

6. overgankelijk aanreiken
7. overgankelijk de opdracht geven om, opdragen

Uitdrukkingen en gezegden

[1] De moed opgeven.

Vertalingen

    1. de strijd staken en zich gewonnen geven   

Duits: aufgeben (de) Engels: give up (en)

Spaans: cejar (es)

    2. een in- of uitgavepost vermelden   

Engels: report (en)

    3. de loftrompet steken over iet of iemand   

Engels: speak highly (en)

    de moed opgeven   

Duits: den Mut verlieren

Gangbaarheid

• Het woord opgeven staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "opgeven" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.