correctietoets

Nederlands

2. De correctietoets op deze schrijfmachine is op wat afstand rechts van de spatiebalk te vinden.

Uitspraak

• Geluid:  correctietoets    (hulp, bestand)
• IPA: / kɔˈrɛksiˌtuts / (4 lettergrepen)

Woordafbreking

• cor·rec·tie·toets

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  correctie zn  en  toets zn 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	correctietoets	correctietoetsen
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de correctietoets m

1. (onderwijs) methode om taalbeheersing vast te stellen, waarbij iemand een bepaalde tekst krijgt voorgelegd en de fouten daarin moet verbeteren

   ▸ In zijn onderzoek heeft Meuffels acht diagnostische toetsen ontwikkeld, voor evenzovele onderdelen van de schrijfvaardigheid: spelling, werkwoordftexie, interpunctie, grammaticale bouw, correct taalgebruik, structuur, formulering van het standpunt en relevantie van argumenten. De laatste drie toetsen zijn meerkeuzetoetsen en daarmee objectief scoorbaar; de overige vijf zijn correctietoetsen waarbij de schrijver fouten in aangeboden woorden, zinnen of tekstfragmenten moet opsporen, aanstrepen en verbeteren en de beoordelaar semi-objectief kan vaststellen of de aanwezige fouten correct geïdentificeerd en verbeterd zijn.

2. (historisch) knopje op het toetsenbord van een elektronische schrijfmachine dat de voorgaande aanslag weer ongedaan maakte
   Voor dit doel hadden deze schrijfmachines een geheugen waarin eerdere aanslagen werden bewaard. Na het aanslaan van de correctietoets werd het letterbolletje of letterwiel één positie teruggezet waarna nogmaals de laatst getypte letter werd afgedrukt, maar nu via een speciaal correctielint dat eerder aangebrachte inkt verwijderde. De correctietoets werd aan het eind van de 20e eeuw mogelijk door de toepassing van microprocessoren die uiteindelijk zou leiden tot tekstverwerking via computers die aan het begin van de 21e eeuw de schrijfmachine verdrongen.

   ▸ Het valt zelfs te overwegen om typoscripten als een afzonderlijke categorie te beschouwen en de bronnen dus behalve met H (handschrift; beter ware om M = manuscript te gebruiken) en D (druk) ook met T (typoscript) aan te duiden. Als een auteur gebruik maakt van carbon kunnen bizarre misverstanden ontstaan, vooral wanneer getypt wordt op machines met een correctietoets: de voorslag kan dan ‘foutloos’ zijn terwijl de doorslagen varianten vertonen.

Verwante begrippen

• [1] taalvaardigheid
• [2] backspace

Gangbaarheid

• Het woord correctietoets staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.