scenisch

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  scenisch    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• sce·nisch

Woordherkomst en -opbouw

• afleiding van scene met het achtervoegsel -isch

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	scenisch	scenischer
verbogen	scenische	scenischere
partitief	scenisch	scenischers	-

Bijvoeglijk naamwoord

scenisch

1. betrekking hebbend op het toneelmatige van een (muziek of dans)uitvoering

   ▸ Bij een stuk dat uit vier complexe opera's bestaat, samen goed voor bijna veertien uur aan muziek als de dirigent Haenchen heet (of ruim vijftien, als hij de naam Furtwängler, Knappertsbusch of Levine draagt), is er altijd wel íets dat de feestvreugde tempert. Een halfbakken of doorgeslagen scenisch concept bijvoorbeeld, een zanger met de hik, of erger: een nietszeggende dirigent.

   ▸ Opera Porgy and Bess door de Nationale Opera wordt nergens scenisch spannend of opwindend.

   ▸ Het KCO speelde prachtig, daarover bijzonder weinig klachten (of het moest over het opeens merkwaardig rommelige slot zijn). Maar het was de regie van Olivier Py die op een intrigerende manier de plank volledig missloeg, door een op zichzelf fantastisch en bij vlagen briljant scènisch concept te bedenken dat in zijn steriele kunstmatigheid niet vérder bij de dromerige muzikale sluimeringen van Debussy vandaan kon staan.

Synoniemen

• toneelmatig

Afgeleide begrippen

• semiscenisch

Vertalingen

    1.   

Engels:

Gangbaarheid

• Het woord scenisch staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "scenisch" herkend door:

54 %	van de Nederlanders;
62 %	van de Vlamingen.