vertreksignaal

Deze treinbestuurder geeft het vertreksignaal voor de trein

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  vertreksignaal    (hulp, bestand)
• IPA: / vərˈtrɛksɪˌɲal / (4 lettergrepen)

Woordafbreking

• ver·trek·sig·naal

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  vertrek zn "weggaan"  en  signaal zn "sein" 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	vertreksignaal	vertreksignalen
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

het vertreksignaal o

1. (verkeer) geluid, gebaar of ander teken dat aangeeft dat een trein, schip of ander vervoermiddel voor grotere aantallen mensen op het punt staat om op weg te gaan

   ▸ Om 11.11 uur precies klonk vorige week op perron 2 van het station van Stirling het fluitje van de conducteur. Het vertreksignaal voor de trein naar Aberdeen.

   ▸ Met regelmaat klinkt vanaf metrostation Postjesweg een mechanisch vertreksignaal.

   ▸ Treinen van de Nederlandse Spoorwegen zijn bij het vertrek niet veilig. Deuren van veel treinstellen gaan niet automatisch open als iemand er tussen zit en vertreksignalen van de conducteur zijn voor machinist en reizigers niet altijd duidelijk.

   ▸ Over heel Nederland bestonden honderden stoombootverbindingen; voor ontelbare mensen moeten dat gewone dagelijkse belevenissen zijn geweest: het wachten op de kade, het aan boord gaan, de geur van de machines, het glimmende koper, het vertreksignaal met de stoomfluit, het rinkelen van de telegraafbel en het bruisen van het boegwater bij het loskomen van de kade.

2. teken of bericht dat je op weg kan gaan, of weg moet gaan

   ▸ De speculaties over Timmers vertrek vloeiden onder meer voort uit een gesprek dat deze krant vorige maand had met Philips' president-commissaris Wisse Dekker. Dekker liet weten het moeilijk te vinden over de toekomst van Timmer te spreken. Dat dit als verkapt vertreksignaal is opgevat heeft, aldus Timmer, zowel Dekker als hemzelf verbaasd.

   ▸ Zoals de blues de jammerklacht is van degenen die er niet in slagen weg te komen en de rock & roll het vertreksignaal is voor brave dromers die heel graag heel ver willen gaan, zo is country de muziek van al degenen die onderweg zijn blijven steken.

3. (sport) geluid, gebaar of ander teken dat het begin van een race aangeeft

   ▸ Niet Lewis was in de eindstrijd Christie's belangrijkste concurrent, maar de Amerikaan Andre Cason, die in de kwalificaties voor de finale drie keer onder de tien seconden had gelopen dank zij zijn snelle reactievermogen bij de start. In de eindstrijd reageerde Cason als laatste op het vertreksignaal, terwijl Christie voor zijn doen fabuleus vertrok.

   ▸ In afwachting van het vertreksignaal, hangen de renners over hun stuur, babbelen over tandje erbij tandje eraf, klimmen en dalen, tubes en knijpremmen.

Synoniemen

• [1], [2] vertreksein

Hyperoniemen

• [3] startsein

Gangbaarheid

• Het woord vertreksignaal staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.