murmelen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  murmelen    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• mur·me·len

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘binnensmonds zeggen’ voor het eerst aangetroffen in 1542
• woord met een onomatopoëtische basis

Werkwoord

murmelen

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
murmelen	murmelde	gemurmeld
zwak -d	volledig

1. zachtjes en onverstaanbaar praten

   • Mijn oude oma zat altijd in haar stoel te murmelen. 
   • Centrum Gent, stralende winterdag die wel lente lijkt. Aan mijn vrolijke soldeneuforie komt prompt een eind als ik word achtervolgd door een man. Twee straten lang loopt hij achter me aan, van alles murmelend wat ik niet versta of wil verstaan. Instant angst, onderbuik in een kramp. Aan mijn auto blijft hij zich opdringen tot ik instap en wegrijd.  

2. zacht ruisen van bijvoorbeeld een beekje
3. zachtjes mopperen

   • Na de 2-1 komt het oude euvel om de hoek kijken. We gaan te veel naar achteren lopen, het publiek begint te murmelen en de dreiging van de 2-2 ligt op de loer. Daarbij wil ik ook de complimenten aan Achilles geven.  

Synoniemen

• [1] fluisteren, prevelen, mompelen, mussitatie
• [3] morren

Verwante begrippen

• gemurmel, murmeling

Vertalingen

    1. zachtjes en onverstaanbaar praten   

Engels: murmur (en)

Gangbaarheid

• Het woord murmelen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "murmelen" herkend door:

93 %	van de Nederlanders;
90 %	van de Vlamingen.