detoneren

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  detoneren    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• de·to·ne·ren

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘ontploffen’ voor het eerst aangetroffen in 1793
• afgeleid van het Franse détoner (met het voorvoegsel de- en met het achtervoegsel -eren)

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
detoneren	detoneerde	gedetoneerd
zwak -d	volledig

Werkwoord

detoneren

1. ergatief tot ontploffing brengen

   • Een vonk ten gevolge van een statische ontlading detoneerde het explosieve mengsel. 

2. misstaan, uit de toon vallen, vals spelen ((muziek))
3. (muziek): het plotseling veranderen van de tonaliteit van een muziekstuk zonder dat er enig verband wordt aangebracht in de gebruikte akkoorden vóór en na de overgang

   • Wanneer een stuk detoneert, kan dat een bijzonder opvallend moment opleveren; bij herhaling ervan kan het stuk echter erg banaal gaan klinken. 

Afgeleide begrippen

• detonatie, detonator

Vertalingen

    1.   

Frans: détoner (fr)

Spaans: desentonar (es)

Gangbaarheid

• Het woord detoneren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "detoneren" herkend door:

91 %	van de Nederlanders;
81 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.