de kroon spannen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  de kroon spannen    (hulp, bestand)
• IPA: / dəˈkronspɑnə(n) / (4 lettergrepen)

Woordafbreking

• de kroon span·nen

Woordherkomst en -opbouw

• van Middelnederlands crone spannen, een verbinding van  de, kroon  en spannen, waarin "kroon" verwijst naar de lauwerkrans die een overwinnaar in de Romeinse traditie om het hoofd gebonden kreeg of een koningskroon die men zich liet aanmeten

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
de kroon spannen	spande de kroon	de kroon gespannen
zwak -d	volledig

Werkwoord

de kroon spannen

1. alle anderen overtreffen

   ▸ Nederland scoort slechter als het gaat om vernieuwing op de lange termijn. De publieke en private investeringen in onderzoek, technologische ontwikkeling en ICT lopen bijvoorbeeld steeds verder achter op die van Duitsland, de VS en Zwitserland, die hierin de kroon spannen.

   ▸ Nederlandse werknemers zitten op een werkdag gemiddeld 3,9 uur achter een beeldscherm. Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) meldt zaterdag dat werknemers tussen de 25 en 35 jaar de kroon spannen, met gemiddeld 4,6 uur achter de computer.

2. (pejoratief) het meest negatief opvallen

   ▸ De gemelde situaties zijn volgens VVN-woordvoerder Cindy Esseling locaties in Nederland waar bewoners onveilige verkeerssituaties ervaren. Dat kan te maken hebben met hard rijden en parkeeroverlast, maar ook met de inrichting van de weg, waarbij onoverzichtelijke oversteekplaatsen de kroon spannen.

Synoniemen

• [1] uitblinken

Gangbaarheid

• Het woord 'de kroon spannen' staat niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie.