pijpensteel

Nederlands

[1] het lange deel van een tabakspijp

Uitspraak

• Geluid:  pijpensteel    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈpɛipə(n)ˌstel / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• pij·pen·steel

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  pijp zn  en  steel zn  met het invoegsel -en- 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	pijpensteel	pijpenstelen
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de pijpensteel m

1. het lange deel van een (stenen Goudse) tabakspijp waardoor de rook van de pijpenkop naar het mondstuk gaat

   • Het archief bevat bijvoorbeeld brieven van vrienden als Remco Campert, Hugo Claus, Lucebert en Simon Vinkenoog. Ook zit er een typoscript bij van een nooit uitgegeven dichtbundel en potscherven en stukken pijpensteel die Kousbroek vond aan het strand op het Indonesische Banda in 1987.  
   • En ja, het regent pijpenstelen zegt iets over oud-Nederlandse rookgewoontes, want vanaf het begin van de 17de eeuw was het voor Nederlandse mannen heel gewoon om een pijp te roken. Het meest kenmerkende van zo’n pijp was de lange, dunne steel en dat leverde diverse uitdrukkingen op. Zo zei men onder meer: zo dun als een pijpsteel en van dunne benen zeggen wij nog altijd: het lijken wel pijpenstelen.  

Uitdrukkingen en gezegden

• het regent pijpenstelen

het regent heel hard

∗ De dreigende lucht koos er precies dat moment voor uit om zijn vracht te lossen, en mijn zicht werd meteen belemmerd door dikke pijpenstelen die me geselden als kleine dikke vuistjes.

• Ik heb hoe langer hoe minder medelijden met kampeerders, zelfs al regent het pijpenstelen. Vroeger wilde ik dan iedereen een kopje koffie aanbieden, maar dat is voorbij. Intussen weet ik dat ze het leuk vinden om de regen te horen tikken op hun tent. Alleen de tent inpakken in de regen, dat haten ze allemaal.
• Nu kan het, omdat er hulp is van de visclub, de pedicures, wat personeelsleden van de wooncentra en familieleden van bewoners. Ook al regende het zaterdagochtend pijpenstelen, Olbertz stond vanaf de eerste minuur langs het water. “ja ik ben goed nat geworden. Maar dat droogt wel. Ik had er naar uitgekeken. Het is geweldig om weer eens te vissen.”

Antoniemen

• [1] pijpenkop

Gangbaarheid

• Het woord pijpensteel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "pijpensteel" herkend door:

91 %	van de Nederlanders;
87 %	van de Vlamingen.