cinnaber

Nederlands

bruinrood cinnaber kristal

Uitspraak

• Geluid:  cinnaber    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• cin·na·ber

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘vermiljoen’ voor het eerst aangetroffen in 1719
• uit het Frans

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	cinnaber	cinnabers
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

het cinnaber o

1. rood tot bruinrood mineraal, kwiksulfide, HgS

   • „Het glas was zo kapot dat alles - zeven kisten vol - bijna zonder nader onderzoek naar ons depot was verdwenen”, vertelt archeochemicus Christian-Heinrich Wunderlich in Halle. Bijna. Maar het viel Wunderlich op dat op veel scherven metalige en rode substanties zaten. Een snelle chemische analyse maakte duidelijk dat het glaswerk onder meer kwikzilver, cinnaber, zwavelzuren, en vooral antimoon bevat moest hebben. Toen wist Wunderlich genoeg: de glasberg kon wel eens afval van een alchemistenwerkplaats geweest zijn. 
   • Reeds in de klassieke oudheid was de slechte invloed van kwikdampen op de menselijke gezondheid goed bekend. De Romeinen stuurden dan ook gevangenen naar Spanje om in de mijnen aldaar cinnaber (kwiksulfide) te winnen dat met zijn prachtige vermiljoenrode kleur een begeerde delfstof voor gebruik bij de verfbereiding was. 

Synoniemen

• vermiljoen

Vertalingen

    1.   

Engels: vermilion (en), cinnabar (en)

Gangbaarheid

• Het woord cinnaber staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "cinnaber" herkend door:

20 %	van de Nederlanders;
16 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.