enigst
- enigst
- afgeleid van enig bn met het achtervoegsel -st
- [B] benadrukte vorm van enig bn "uniek", waarbij de overtreffende trap in feite geen betrekking heeft op het eenmaal voorkomen (dat blijft één keer) maar vooral aandacht wil vestigen op het ontbreken van andere gevallen die er hadden kunnen zijn [1] [2] [3]
Als het niet de bedoeling is extra nadruk te leggen op het ontbreken van andere gevallen, is het in standaardtaal "enig", hoewel dan in spreektaal toch vaak "enigst" wordt gebruikt. Maar het woord wordt vanouds juist vaak in die nadrukkelijke betekenis gebruikt: die is veel gangbaarder dan "leukst, aardigst of schattigst".
- [B] benadrukte vorm van enig bn "uniek", waarbij de overtreffende trap in feite geen betrekking heeft op het eenmaal voorkomen (dat blijft één keer) maar vooral aandacht wil vestigen op het ontbreken van andere gevallen die er hadden kunnen zijn [1] [2] [3]
enigst
- onverbogen vorm van de overtreffende trap van enig: leukst, aardigst of schattigst
- ▸ Alleen als die jurk van alle enige jurken echt de énigste jurk is misschien.[4]
stellend | |
---|---|
onverbogen | enigst |
verbogen | enigste |
[B] enigst
- waarvan er maar één is
- ▸ Een half jaar geleden is m'n moeder gestorven. (…) Familie had ze niet meer. Ze was enigst kind en ik ook. En ik heb haar ook als enigst kind begraven, helemaal alleen in de enigste volgauto.[5]
- ▸ Ja, wond of heel; verhef, of druk mij neer:
'k aanbid Uw wil, hoe duister in mijn ogen:
ik offer me op, en zwijg, en wens niet meer:
'k berust in U, zie daar mijn enigst pogen![6]
- Het woord enigst staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "enigst" herkend door:
74 % | van de Nederlanders; |
68 % | van de Vlamingen.[7] |
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Weblink bron “Enigste / enige” op taaladvies.net
- ↑ Weblink bron Redactie Onze TaalVraag en antwoord : Is overbodiger mogelijk? in: Onze Taal., jrg. 58 nr. 7/8 (juli/augustus 1989), Genootschap Onze Taal, Den Haag, p. 117
- ↑ Weblink bron Amanda Winkelman“Dit zijn de meest gemaakte én irritantste taalfouten” (25 november 2023) op nrc.nl
- ↑ Weblink bron “Vroeger kon je lachen.” (1977), De Arbeiderspers, Amsterdam, ISBN 9029512016, p. 85
- ↑ Weblink bron Gebed (1796) in: Willem Bilderdijk (ed. Peter van Zonneveld)Leven, ach! Wat zijt gij toch? (2006), Athenaeum / Polak & Van Gennep, Amsterdam, ISBN 9025303307
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be