vooruitgangsdenken

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  vooruitgangsdenken    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• voor·uit·gangs·den·ken

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  vooruitgang zn  en  danken ww 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	vooruitgangsdenken
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

het vooruitgangsdenken o

1. (filosofie) het idee dat technologische vernieuwing de mensheid uiteindelijk zal verlossen uit elk voorspelbaar leiden

   ▸ Ik ben dol op vooruitgangsdenken. Het idee dat technologische vernieuwing de mensheid uiteindelijk zal verlossen van elk voorstelbaar lijden. Dat stelt mij enorm gerust.

   ▸ De CDA-voorman doorbrak de formatiestilte door de vloer aan te vegen met het 'valse vooruitgangsdenken' dat in liberale kringen gemeengoed is. Volgens Buma zijn vrijheid en gelijkheid 'holle begrippen' geworden als gevolg van een 'ongezond individualisme'. Hoewel hij geen partijen bij naam noemde, waren de speldenprikken aan het adres van toekomstig coalitiepartners VVD en D66 nauwelijks verholen. „Vrijheid is niet lekker doen wat je wilt, maar een opdracht die een verantwoordelijkheid inhoudt”, zei hij.

   ▸ Allereerst wordt impliciet meegenomen dat er een vooruitgangsdenken bestaat waarin de 'moderne cultuur' een omlijnde plaats inneemt; ten tweede bestaat een groot risico dat er teruggeprojecteerd wordt op het verleden via een begrip, ook al werden er misschien toen andere woorden gebruikt, waarbij het zeer de vraag is of deze woorden zomaar als synoniemen voor een modern begrip gebruikt kan worden.

Gangbaarheid

• Het woord vooruitgangsdenken staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.