opdoemen
- op·doe·men
- In de betekenis van ‘aan de horizon zichtbaar worden’ voor het eerst aangetroffen in 1696 [1]
- samenstelling van op bw en doemen ww [2]
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
opdoemen |
doemde op |
opgedoemd |
zwak -d | volledig |
opdoemen
- ergatief (vanuit het duister of de mist) geleidelijk zichtbaar worden
- Ik herinnerde me wat ze in de auto tegen vader had gezegd toen de naakte bergen van Nordland waren opgedoemd[3].
- Hij kwam daardoor maar langzaam vooruit en was dan ook erg blij toen hij plotseling, in het donker van de nacht, een grote witte steen zag opdoemen. [4]
- Tachtig jaar geleden gaf Jozef Stalin het bevel tot een massale zuivering van de sovjet-samenleving. Hij zag een oorlog opdoemen en wilde preventief de 'vijfde colonne' in eigen land opruimen. Deze Grote Terreur duurde ruim een jaar. Ongeveer anderhalf miljoen mensen werden gearresteerd, 700.000 burgers ter dood veroordeeld [5]
- ▸ Terwijl ze veel te hard door de straten van Almere-Buiten reed, doemde een veelvoud aan scenario's op.[6]
- Het woord opdoemen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "opdoemen" herkend door:
95 % | van de Nederlanders; |
89 % | van de Vlamingen.[7] |
- ↑ "opdoemen" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ opdoemen op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Anatomie van een verdwijning
Hisham Matar 2011 - ↑ Herzen, FrankDe zoon van de woordbouwer 1970 ISBN 9062805450 pagina 69
- ↑ www.raamoprusland.nl
- ↑ “All-inclusive” (2006), A. W. Bruna Uitgevers B. V. , Utrecht , ISBN 90-229-9182-2
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be