grendel

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  grendel    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• gren·del

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘schuifbout voor deuren’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1100

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	grendel	grendels
verkleinwoord	grendeltje	grendeltjes

Zelfstandig naamwoord

de grendel m

1. een voorwerp, meest in de vorm van een metalen staaf, die de opening van een deur verhindert

   • Deze stevige grendel maakt vrijwel onmogelijk de bankkluis te kraken. 

2. deel van een geweer waarmee men het geweer sluit zodat de patronen afgesloten zitten en het geweer klaar is om gebruikt te worden

   ▸ Opa pakte er meteen een, kreeg een doosje met munitie van de winkelbediende, keerde het doosje om en sloeg er hard mee op de toonbank zodat het openbarstte, greep een vuistvol patronen, drukte ze bliksemsnel in het geweer en duwde de grendel dicht.

Afgeleide begrippen

• grendelen, grendelwet, grendelgrondwet

Uitdrukkingen en gezegden

• achter slot en grendel
  • goed en stevig opgesloten

Werkwoord

vervoeging van
grendelen

grendel

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van grendelen
   

   • Ik grendel. 

2. gebiedende wijs van grendelen
   

   • Grendel! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van grendelen
   

   • Grendel je? 

Gangbaarheid

• Het woord grendel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "grendel" herkend door:

97 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.