Overleg:ruiken

zwakke vervoeging?

Hallo,

Volgens mij heb ik in het gesproken Nederlands regelmatig een zwakke vervoeging van ruiken gehoor (ruikte, ruikten, geruikt) maar kan nergens een voorbeeld of richtlijn vinden die dat toe zou staan. Er zijn natuurlijk wel meer (of enkele) werkwoorden die zowel sterk als zwak verbogen kunnen of mogen worden (volgens mij is beslissen daar een voorbeeld van en wordt de zwakke vervoeging door de (schrijvende) pers vaak verkozen boven de sterke vervoeging. Hoe zit het met dit werkwoord? Op zich klinkt het niet vreemd (het klinkt immers nagenoeg hetzelfde als vervoeging van gebruiken, maar ik weet niet of zo'm analogie vodoende basis is om gelijkluidende werkwoorden op gelijke wijze te vervoegen, of dat het inmiddels expliciet toegestaan dan wel nog steeds 'verboden' is. Wie weet hier meer over? -- Martix (overleg) 12 dec 2019 13:36 (CET)

Een Google zoekactie levert idd heel wat resultaten op: google.com/search?safe=active&sxsrf=ACYBGNQ9OeZcjzH8xpkzl1RRC2ohj8awJg%3A1576838181982&ei=JaT8Xci2O4efjLsPgvGJiAE&q="het+ruikte"&oq="het+ruikte"&gs_l=psy-ab.3..0i22i30l2.30258.35022..35395...0.2..0.140.742.0j6......0....1..gws-wiz.......0i71j35i39j0i7i30j0i7i10i30j35i304i39j0i13i10j0i13i5i30j0i13i5i10i30j0i30j0i5i30.liK2YKzRgNc&ved=0ahUKEwiI3dH9g8TmAhWHD2MBHYJ4AhEQ4dUDCAs&uact=5

--Kvdrgeus (overleg) 20 dec 2019 11:39 (CET)

Voor zover ik weet wordt ruiken altijd sterk vervoegd. Er zijn twee mogelijke verklaringen voor je waarneming: de sterke vervoegingen moet een taalgebruiker in de praktijk leren, voor de zwakke vervoeging zijn de regels goed te leren en toe te passen. Voorzover mensen nog niet wisten dat ruiken een sterk is het begrijpelijk dat ze het zwak vervoegen. Volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal was in het Zuid-Nederlands het zwakke rieken meer gebruikelijk en dat kan mensen ook op het verkeerde been zetten.

Ik ken geen sterke vervoeging van beslissen. Hoewel besluiten vaak een synoniem is, is het gewoon een ander woord. Of bedoelde je iets anders? --MarcoSwart (overleg) 20 dec 2019 11:40 (CET)

Om met het laatste te beginnen: ik voel me erg onnozel nu, maar ja inderdaad, het ging om beslissen versus besluiten. Wat betreft zwakke vervoeging t.a.v. ruiken. begrijp is het op dit moment (omdat het niet in de leerboeken staat) dat een zwakke vervoeging niet in Wikiwoordenboek kan worden opgenomen, maar dat het bijna in de lijn der verwachtingen igt dat dat in de niet al te verre toekomst als geldige vervoeging zou kunnen worden geaccepteerd (door the powers that be), door hen die er wel over kunnen beslissen/besluiten? :-)

Ik herinner me nog een vuistregel dat alle 'moderne' werkwoorden zwak worden vervoegd (vandaar het verschillen tussen zuigen en stofzuigen. Is er een jaartal of periode te duiden wanneer die transitie heeft plaatsgevonden? -- Martix (overleg) 20 dec 2019 14:26 (CET)

Ik zou geen uitspraak durven doen of "ruiken" (ook) zwak gaat worden. Er zijn tal van immigranten voor wie het aanleren van de sterke vervoeging echt een hele kunst is. Paradoxaal genoeg kan dat ertoe leiden dat men zich daar juist meer bewust van wordt.

Het meest recente onderzoek naar "nieuwe" werkwoorden levert een wat preciezere benadering op. Nieuwe werkwoorden die direct zijn samengesteld met een sterk werkwoord, blijven de sterke vervoeging houden. Je komt "gecomazuipt" echt veel minder tegen dan "comagezopen". Maar veel moderne werkwoorden zijn in feite als terugvorming afgeleid van een ouder samengesteld zelfstandig naamwoord: eerst was er de stofzuiger en daarbij ontstond vervolgens stofzuigen. Nieuwe werkwoorden, afgeleid van een zelfstandig naamwoord worden als regel zwak vervoegd. Dat is dan niet aan een bepaald jaartal gebonden.--MarcoSwart (overleg) 20 dec 2019 17:33 (CET)

ruikte - geruikt zal zeker voorkomen (m.n. bij jonge kinderen, mensen die Nederlands als tweede taal leren enz.), maar lijkt me echt geen standaardtaal. Zolang het niet als zodanig wordt erkend, dient in "officiële" woordenboeken (waaronder we Wikiwoordenboek denk ik toch ook wel mogen scharen) dus ook uitsluitend de sterke vervoeging te worden gegeven. De Wikischim (overleg) 30 dec 2019 23:02 (CET) P.S. Het aantal Google-hits is nogal misleidend, na een paar keer doorklikken blijkt dat vaak een heel stuk lager dan wat je in eerste instantie na het ingeven van een zoekopdracht ziet. Overigens behoorlijk irritant, daar zou Google eigenlijk eens iets aan moeten doen. De Wikischim (overleg) 30 dec 2019 23:05 (CET)

In WikiWoordenboek nemen we juist ook alternatieve schrijfwijzes van woorden op. Als er duidelijk een signaal bestaat dat een sterk werkwoord ook wel eens zwak vervoegd wordt, dient dat mijn inziens ook opgenomen te worden.

In het Nederlands taalgebied is er al langere tijd een trend gaande dat sterke werkwoorden steeds meer zwak vervoegd worden. Die ontwikkeling dienen we volgens mij niet te negeren. Romaine (overleg) 31 dec 2019 00:41 (CET)

Het punt is dat bijna alle sterke werkwoorden incidenteel ook weleens zwak vervoegd worden. Slechts in een zeer beperkt aantal gevallen wordt de alternatieve vervoeging op den duur officieel erkend, sommige "alternatieve" zwakke vervoegingen bestaan zo al eeuwen zonder dat ze tot nog toe erkend zijn. Het omgekeerde verschijnsel (dus een "foute sterke" vorm) is overigens ook niet geheel ongebruikelijk (het bekendste voorbeeld van dit laatste is vroeg, dat eerder vraagde was). Maar ook dan wordt zo'n vorm pas beschreven als-ie eenmaal door de taalinstanties erkend is (een pagina als beneed is daarom eerder verwijderd). De Wikischim (overleg) 31 dec 2019 10:10 (CET)

Het lastige met het zwak vervoegen van sterke werkwoorden is dat het ook een kenmerk is van het nog niet volledig beheersen van het Nederlands. Mensen die Nederlandse leren, vertrouwen erop dat WikiWoordenboek hen helpt goed Nederlands te leren. We hebben er hier nu eenmaal voor gekozen (zie ook onze Hoofdpagina) om iets prescriptiever te werk te gaan dan onze Engelstalige collega's, Het lijkt me daarom verstandig om "nieuwe ontwikkelingen" te vermelden zodra ze als zodanig aantoonbaar zijn. Op OnzeTaal wordt redelijk bijgehouden of werkwoorden een dubbele vervoeging kennen. Op dit moment lijkt "ruikte/geruikt" niet zozeer uiting van een trend, maar eerder een veel gemaakte taalfout. Uiteraard kan dat na verloop van tijd veranderen, maar dan moeten we in mijn ogen degelijker bronnen aanwijzen dan aantallen Google searches of persoonlijke indrukken. Wat mij betreft vormen die laatste twee een prima begin voor een onderzoek, maar niet meer dan dat.--MarcoSwart (overleg) 31 dec 2019 11:12 (CET)