Overleg:afvraagde

Laatste reactie: 9 jaar geleden door De Wikischim in het onderwerp Twee bijzonderheden

Twee bijzonderheden bewerken

"Afvraagde" is een vorm die op twee manieren bijzonder is.

  1. Oorspronkelijk is afvragen (net als vragen) een zwak werkwoord (Woordenboek der Nederlandse taal), dat na verloop van tijd een sterke onvoltooid verleden tijd gekregen heeft: tegenwoordig is "vroeg af" een meer gangbare vorm, maar "vraagde af" staat nog gewoon in het Groene Boekje.
  2. Daarnaast is afvragen een deels scheidbaar werkwoord, van het type dat wordt beschreven in ANS 12·2·2·2·i, onder 2. Die kunnen onder meer aaneengeschreven worden als "achter-pv", dat is wat WikiWoordenboek aanduidt met "in een bijzin". In een gewone hoofdzin kan dat zeker niet, in de bijzin is het wel gebruikelijk:
niet: Zij afvroeg de hele straat, waar hij was.
wel:  Zij vroeg de hele straat af, waar hij was.
      Hij zat in de kroeg, terwijl zij de hele straat af vroeg waar hij was.
      Hij zat in de kroeg, terwijl zij de hele straat afvroeg waar hij was.
niet: Zij afvroeg zich wat hij wist.
wel:  Zij vroeg zich af, wat hij wist. 
      Hij wist, wat zij zich af vroeg.
      Hij wist, wat zij zich afvroeg.  

Voor "afvraagde(n)" geldt volgens mij dezelfde regel. Een hoofdzin met "afvraagde(n)" als persoonsvorm lijkt me dan in standaard Nederlands onmogelijk, alle attestaties betreffen dan ook gebruik in bijzinnen.

Dit brengt mij tot de volgende voorstellen, die ook voor het meervoud afvraagden gelden:

  • het label "verouderd" op de gebruikelijke plaats invoegen
  • de aanduiding dat het om gebruik in bijzinnen gaat, handhaven
  • attestaties te handhaven

Het voorgaande is te bereiken door in deze gevallen dan maar iets minder gebruik te maken van generieke sjablonen. Afhankelijk van de reacties stel ik me voor deze wijzigingen volgende week door te voeren. --MarcoSwart (overleg) 24 mrt 2015 13:05 (CET)Reageren

Ik zou eraan toevoegen: geen attestaties met bijzin-syntaxis toevoegen aan een bewering dat het om een hoofdzin zou gaan. (zoals op afvraagde gebeurd is). Mijn poging om dat te corrigeren werd doodleuk teruggedraaid. Gunmhoine (overleg) 24 mrt 2015 14:21 (CET)Reageren

Eens met het voortel van MarcoSwart. De Wikischim (overleg) 24 mrt 2015 16:18 (CET)Reageren
Terugkeren naar de pagina "afvraagde".