Overleg:werkloos

Noch het Groene Boekje, noch het Witte Boekje, noch Van Dale Middelgroot geeft trappen van vergelijking voor het woord werkloos. Wat zouden die ook moeten betekenen? Minder werk hebbend dan iemand die geen werk heeft? FNAS (overleg) 13 apr 2018 13:22 (CEST)

Ja, vreemd idd. Van mij mogen dit soort "voorbeelden", die in de praktijk toch vrijwel nooit voorkomen, gewoon weg. Eerder heb ik zelf bijv. ook al iets opgemerkt over vormen als op waaien/vervoeging. Vormen als ik waai, jij waait enz. komen in de praktijk vrijwel nooit voor. De Wikischim (overleg) 13 apr 2018 13:34 (CEST)

Waaien heeft nog de afgeleide vorm aanwaaien ('ik waai aan'), maar een lijdende vorm heeft die volgens mij niet. Na enig doorzoeken heb ik toch een geval gevonden waarin 'werklozer' gebruikt wordt voor 'minder werk hebbend' (dan gewenst), [1]. Is dat goed genoeg voor een lemma? Werkloost vind ik alleen in een stuk van Battus [2]. FNAS (overleg) 13 apr 2018 13:45 (CEST)

Ben het geheel met jullie eens, maar de Taalunie blijkbaar niet... zie. Jcwf (overleg) 13 apr 2018 23:04 (CEST)

Het Groene Boekje meldt op p. 25 dat er hoe dan ook geen trappen van vergelijking in staan. Verder is de vraag over "werkloos" hierboven al min of meer beantwoord. Dit geldt trouwens voor meer woorden op -loos. Naarmate de betekenis abstracter wordt, lijkt de kans groter dat de trappen van vergelijking gebruikt worden met voorbijgaan aan de oorspronkelijke semantiek. Ik zie zelf vooral problemen met de overtreffende trap. Bij woorden die op een s-klank eindigen is het om redenen van uitspraak gebruikelijk om de overtreffende trap te omschrijven met "meest".

Waaien kan soms overdrachtelijk worden gebruikt: "De wind waait de wolken weg". En je kunt spreken over "regen die in de schoorsteen wordt gewaaid". Het is niet heel gangbaar, maar het is beslist niet fout. Ook de dikke Van Dale vermeldt overdrachtelijke betekenissen.

Het criterium "in de praktijk vrijwel nooit voorkomen" lijkt me minder praktisch dan de bestaande afspraken: staat het woord in een degelijk woordenboek of komt het onafhankelijke van elkaar driemaal voor in verzorgde publicaties, zo ja, dan vermelden we alle grammaticaal correct verbogen vormen. Het feit dat we over een periode al het Nederlands in het hele taalgebied beschrijven garandeert dat we vormen opnemen die in de ogen van sommigen niet of nooit voorkomen. Daarom kunnen we beter uitgaan van degelijke bronnen. Ik ben er wel voorstander van als we zouden markeren dat een vorm die in betrouwbare woordenboeken staat, feitelijk niet te attesteren is.

Ik zie persoonlijk vooral een probleem bij verbogen vormen die alleen in WikiWoordenboek staan en niet geattesteerd kunnen worden (daar hebben we er ook heel wat van). --MarcoSwart (overleg) 14 apr 2018 12:22 (CEST)

Ik waai, Jij waait enz. lijken me typische voorbeelden van dat laatste. Misschien dat al dit soort combinaties in een heel uitzonderlijke (bijv. dichterlijke) context mogelijk zijn. Maar ze worden hier nu feitelijk gepresenteerd alsof ze even normaal zouden zijn als bijv. Ik ben en Ik heb. Ik zie dat het op regenen/vervoeging beter gedaan is (ik wilde dit net als tweede voorbeeld geven, maar dat bleek bij nader inzien niet nodig). De Wikischim (overleg) 14 apr 2018 17:40 (CEST)

'Regenen' is eenvoudiger, omdat het alleen als onpersoonlijk werkwoord gangbaar is. Maar 'waaien' is nu eenmaal ook een overgankelijk werkwoord, ook al komt dat minder vaak voor dan de onpersoonlijke vorm. En dat is niet louter dichterlijk gebruik, want dat is bij 'regenen' ook nog wel te vinden. Ook zonder vermelding in Van Dale en WNT is het attesteren van "ik waai" of "jij waait" goed te doen, hoor. Het zou mooi zijn als we per betekenis konden aangeven hoe gangbaar die per tijdsvak was, maar die gegevens hebben we helaas niet. Maar vermelding van vormen die zeldzaam zijn als een gevolg van hun betekenis lijken me voor de gebruiker van WikiWoordenboek op zichzelf geen bezwaar. Dat verandert pas als er een andere formulering voor dezelfde betekenis gangbaarder is. In dat geval vermeld ik na die formulering onder Synoniemen vaak: (meer gangbare vorm).--MarcoSwart (overleg) 14 apr 2018 20:43 (CEST)

Woordenlijst.org (de elektronische vorm van het Groene Boekje) geeft bij werkloos wel degelijk trappen van vergelijking. En zoals er niets zwarter is dan zwart, en niets witter dan wit, zo is er niemand werklozer dan werkloos (om maar eens de noodzaak van de vergrotende trap aan te geven). Volgens mij is de ene werkloze wel degelijk werklozer dan de andere maar je hebt natuurlijk ook de types die hun bed niet meer uitkomen die zijn volgens mij het werkloost. Ik waai van de dijk? Waarom ook in dit geval niet gewoon woordenlijst.org volgen?? Marcel coenders (overleg) 21 apr 2018 22:41 (CEST)