Overleg:plod

ploddenbaal?

Op 4 nov 2016 11:49 maakte Gebruiker:Giceey de volgende pagina aan, die ik hierheen verplaatst heb. --MarcoSwart (overleg) 8 nov 2016 09:17 (CET)

Definitie ploddebaal:

Oude doek, vod; met een plodde wordt in het Achterhoeks dialect een oude doek of vod aangeduid; een baal plodden is een stapel oude doeken of vodden; deze term wordt echter ook vaak gebruikt voor een oude, slonzige vrouw; in puzzelwoordenboeken wordt voor het woord plodden de volgende synoniemen genoemd:

1. Vod;
2. Ontuchtig vrouwspersoon;
3. Dronkaard.

Afgeleid van plodde is plodderig, wat wil zeggen: smoezelig, verfomfaaid; iets of iemand ziet er plodderig uit; Iets is aan plodden: iets is gerafeld of geheel aan stukken uiteengevallen; Iemand is plodderig in orde: iemand voelt zich ziek/niet lekker;

Met een ploddebaal wordt dus iemand aangeduid die smoezelig, slonzig is of er onverzorgd uitziet en wordt met name gebruikt in de regio Achterhoek en Twente, alsmede de tussenliggende gebieden. De termen plodden en ploddenbaal komen uit het plat-duits

(Bron: http://neon.niederlandistik.fu-berlin.de/nl/plattdeutsch/wb?buchstaben=P)

• Ploddemann m. unordentlicher Mann, Arbeiter. Dat is Ploddemanns Wark (nachlässige, halb fertige Arbeit, Unordnung bei der Arbeit). → Ploddenmann

• Plodden, Plodde m. (Plodden; Plöddeken) Fetzen, Stück Stoff, Lumpen, z.B. alte Kleidung (scherzh. od. abw.). en Plöddeken ümdoon (als Verband). Häs en schlimm Plöddeken (Läppken) (Wunde mit Verband, scherzh.). en Plöddeken in de Pannekooke backen (Zeichen dafür, daß der Freier der Tochter ungern gesehen war, → Kötte 2). • Dat bliff di nich in de Plodden hangen (bleibt nicht nur außen an der Kleidung haften, hinterläßt Spuren). He häng in de Plodden (mager geworden, Kleidung zu groß). He süht uut, as wenn he en Kind van Plodden krigg(ist benommen, verwirrt, seltsam). En Kind mott se häbben, un wenn't män een van Plodden is (kindstolle Frau). ne Plodden van ne Käärl(krank, hinfällig). de Plodden bineeneschmieten (gemeinsame Sache machen, heiraten). → Belle, Käärl, Luus, Plotten, Prüllen, Ramsdorf. Zs.: Piss-, Putz-, Schnotter-, Ssucker-, Taofel-

• Plodden (unordentlich) flicken. → lappen

• Ploddenball m. aus Stoffresten genähter Ball

De woorden plod, plodde en baal en bal zijn allemaal in woordenboeken terug te vinden en passen dus zonder meer in WikiWoordenboek. Met "plodde(n)ba(a)l" is dat iets ingewikkelder.

1. Het lukt mij niet om minstens drie onderling onafhankelijke gevallen te vinden waar dit woord in verzorgd taalgebruik voorkomt. Op Google levert "ploddebaal" 2 bijdragen op internetfora op, waarvan 1 niet meer is terug te vinden. "Ploddenbaal" komt voor als hashtag op Twitter.
2. De huidige spelling hoort volgens mij met een -n- te zijn, vanwege spellingregel 8.A, dus "ploddenbaal" of "ploddenbal". Omdat deze tussen-n niet wordt uitgesproken is dit louter een kwestie van de schrijfwijze, zeker in oudere bronnen kan het woord heel goed zonder die -n- zijn gespeld.
3. Als voor de herkomst, zoals hierboven, naar het Nedersaksisch (de officiële naam voor "plat-duits") wordt verwezen, lijkt ploddenbal voor de hand te liggen. Maar die vorm is nergens terug te vinden. En in het Duits is weer geen vorm met "-ballen" te vinden. Een samenstelling met baal, analoog aan voddenbaal, lijkt mij daarom logischer. Maar het gebrek aan vindplaatsen maakt het moeilijk de knoop door te hakken.
4. Het verschil met laatstgenoemde pagina laat ook zien dat ook de vorm van bovenstaande bijdrage nog niet zo goed in WikiWoordenboek past.

Voorlopig leek overleg op deze plaats mij de beste oplossing. --MarcoSwart (overleg) 8 nov 2016 09:17 (CET)