Overleg:verkrachten
<verplaatst van Overleg gebruiker:MarcoSwart>
Beste Marco, Ik ben nog even "teruggekeerd" naar de lemma's verkrachten, verkrachting (vanwege de actualiteit rondom de nieuwe interpretatie ervan in de nieuwe wetgeving). Deze terminologie is waarschijnlijk wel afkomstig van juridisch-kerkelijk Latijn: vis “kracht, geweld”, violare “met geweld iemand iets aandoen” (incl. virginem "maagd”) e.d. Ik heb nog nog eens bekeken wat de oorsprong van het Nederlands kracht is, uit Germaans *kraftu- "sterkte, kracht" (Eng. craft, Duits Kraft, enz.) (Guus Kroonen, Etymological Dictionary of Proto-Germanic, p. 300. De connotatie van "(seksueel) geweld" vinden we pas terug in het Middelnederlands, vanaf 1285 (zie http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID38432, betekenis 9, en 9.3.). Deze juridische beladen betekenisontwikkeling is niet te vinden in de verwante, Duitse term Kraft (juridisch is er nog zoiets als in Kraft treten "werkzaam worden"). De conclusie is dan dat de juridische termen verkrachting, verkrachten leenvertalingen zijn van juridisch Latijn violentia, violare ? Ik probeer nog een medievist aan te spreken. DeTaalHist (overleg) 5 nov 2020 16:57 (CET)
- Beste DeTaalHist,
- Het lijkt me een interessante hypothese. Mij ontbreekt de kennis om hier iets stelligs over te zeggen, maar wat de redenatie misschien versterkt is het bestaan van Oudfries en Oostelijk Middelnederlands nootmonden / nootmont, zie ook nootmundescap als synoniem voor vercracht. Misschien zit er behalve een taalhistorische ook een rechtshistorische dimensie aan introductie van deze term.
- Voor de terugvindbaarheid leek het me beter als we deze discussie op "Overleg:verkrachten" voeren, ik nam daarom de vrijheid haar hierheen over te brengen. --MarcoSwart (overleg) 5 nov 2020 20:11 (CET)
- Dat is goed. Er moet nog eraan toegevoegd worden dat in oostelijk Nederland en Friesland er een andere vigerende rechtspraak-traditie was dan in Holland en de Zuidelijke Nederlanden, die eerder Frans-Bourgondisch georiënteerd waren. Vandaar ook de Oostnederlandse benaming nootmont voor verkrachting, die parallellen heeft in het Fries: nedmund), met de letterlijke betekening een handeling "die iemand onder dwang (cf. Ned. nood) onder zijn beschermingsmacht (cf. Ned. mondig) brengt". Han Nijdam heeft nog zijn proefschrift hierover geschreven (Lichaam, eer en recht in middeleeuws Friesland, 2008) DeTaalHist (overleg) 11 nov 2020 20:08 (CET)