WikiWoordenboek:Onderwerp

Het onderwerp van een zin is dat deel van de zin dat het nauwste betrokken is bij de handeling die wordt uitgedrukt door het gezegde.

De rol die het onderwerp speelt hangt af van de vorm waarin het werkwoord van het gezegde staat:

  1. bedrijvende vorm: het onderwerp voltrekt de handeling van het gezegde.
    de man slaat
  2. lijdende vorm: het onderwerp ondergaat de handeling van het gezegde.
    de man wordt geslagen.

Onderwerpen bestaan vaak uit een zelfstandig naamwoord al of niet met een lidwoord en/of een of meedere bijvoeglijke naamwoorden. Het naamwoord en zijn toebehoor kan ook vervangen worden door een voornaamwoord

de geslagen man ontsnapt.
hij ontsnapt.

In talen met een uitgebreid stelsel van buigingsuitgangen staat het onderwerp in het algemeen in de nominatief.

Een uitzondering daarop wordt gevormd door de zogenaamde ergatieve talen zoals Baskisch. In deze talen staat het onderwerp van een onovergankelijk werkwoord in de ergatief.