WikiWoordenboek:ISO 639-5

ISO 639-5

ISO heeft in het vijfde deel van de standaard 639 codes vastgelegd voor de diverse taalfamilies en -groepen. Deze codes kunnen middels : aan elkaar gekoppeld worden om een indruk te geven van de afstamming van een taal. Nederlands wordt bijvoorbeeld ine : gem : gmw : nld, dat is voluit: Indo-Europees : Germaans : West-Germaans: Nederlands.

Deze standaard wordt bijgehouden door de Library of Congress in de VS. Uit het oogpunt van stabiliteit is het handig dat het om een beperkt aantal codes gaat die niet of nauwelijks veranderen. Uit taalkundig oogpunt is het bezwaar dat de indeling naast taalfamilies ook gebruik maakt van "(rest-)groepen" van talen die alleen geografisch samenhang vertonen. Later onderzoek leert dat die bij nader onderzoek vaak bestaan uit een groot aantal in verhouding kleinere families. Ook binnen families kunnen tegenwoordig veel nauwkeuriger onderverdelingen worden gemaakt, die geen onderdeel van de standaard zijn.

Voor de indeling in categorieën volgt WikiWoordenboek in beginsel de taalkundige ontwikkelingen. Hoewel die voor een groot deel overeenkomt met de structuur van ISO 639-5, zijn er soms aanzienlijke verschillen. De Na-Denétalen worden in ISO 639-5 bijvoorbeeld tot de Noord-Amerikaanse Indianentalen gerekend, in weerwil van taalkundig onderzoek dat hun verwantschap met het Siberische Ket en de Jenisseïsche talen heeft aangetoond. Daarnaast zijn er soms meer gedetailleerde onderverdelingen mogelijk. WikiWoordenboek kent dus meer taalfamilies dan hieronder staan vermeld. Via de infobox op elk hoofdtaallemma is wel na te gaan hoe de plaats binnen ISO-639-5 is.

In onderstaande tabel linkt de eerste kolom naar de overeenkomstige Categorie op WikiWoordenboek. De taalnamen linken naar de betreffende lemma's. Bij de Engelse en Franse namen is hieronder steeds de vorm uit de standaard weergegeven, de links leiden naar lemma's met de benaming die WikiWoordenboek gebruikt en die daar soms van afwijkt als de vorm uit de standaard als naam geen gangbaar woord oplevert.

ISO 639-5 Nederlandse naam Engelse naam Franse naam Type Hiërarchie
aav: Austroaziatische talen Austro-Asiatic languages langues austro-asiatiques familie aav
afa: Afro-Aziatische talen Afro-Asiatic languages langues afro-asiatiques familie[1] afa
alg: Algonquintalen Algonquian languages langues algonquines groep nai : aql : alg
alv: Atlantische Congotalen Atlantic-Congo languages langues atlantique-congo familie nic : alv
apa: Apachetalen Apache languages langues apaches groep nai : xnd : ath : apa
aqa: Alacalufaanse talen Alacalufan languages langues alacalufanes familie sai : aqa
aql: Algische talen Algic languages langues algiques familie nai : aql
art: kunsttalen Artificial languages langues artificielles groep[2] art
ath: Athabaskische talen Athapascan languages langues athapascanes groep nai : xnd : ath
auf: Arauaanse talen Arauan languages langues arauanes familie sai : awd : auf
aus: Australische talen Australian languages langues australiennes groep aus
awd: Arawaktalen Arawakan languages langues arawak familie sai : awd
azc: Uto-Azteekse talen Uto-Aztecan languages langues uto-aztèques familie nai : azc
bad: Bandatalen Banda languages langues banda groep nic : alv : bad
bai: Bamileketalen Bamileke languages langues bamiléké groep nic : alv : bai
bat: Baltische talen Baltic languages langues baltes familie[1] ine : bat
ber: Berbertalen Berber languages langues berbères familie[1] afa : ber
bih: Biharitalen Bihari languages langues biharis familie[1] ine : iir : bih
bnt: Bantoetalen Bantu languages langues bantou familie[1] nic : alv : bnt
btk: Bataktalen Batak languages langues batak groep map : poz : pqw : btk
cai: Centraal-Amerindische talen Central American Indian languages langues amérindiennes de l'Amérique centrale groep[2] cai
cau: Kaukasische talen Caucasian languages langues caucasiennes groep[2] cau
cba: Chibchatalen Chibchan languages langues chibcha familie sai : cba
ccn: Noord-Kaukasische talen North Caucasian languages langues caucasiennes du Nord familie cau : ccn
ccs: Zuid-Kaukasische talen South Caucasian languages langues caucasiennes du Sud familie cau : ccs
cdc: Tsjadische talen Chadic languages langues tchadiques familie afa : cdc
cdd: Caddotalen Caddoan languages langues caddoanes familie nai : cdd
cel: Keltische talen Celtic languages langues celtiques, langues celtes familie[1] ine : cel
cmc: Chamische talen Chamic languages langues chames groep map : poz : pqw : cmc
cpe: Creoolse talen op basis van Engels Creoles and pidgins, English‑based créoles et pidgins basés sur l'anglais groep[2] crp : cpe
cpf: Creoolse talen op basis van Frans Creoles and pidgins, French‑based créoles et pidgins basés sur le français groep[2] crp : cpf
cpp: Creoolse talen op basis van Portugees Creoles and pidgins, Portuguese-based créoles et pidgins basés sur le portugais groep[2] crp : cpp
crp: mengtalen Creoles and pidgins créoles et pidgins groep[2] crp
csu: Centraal-Soedanese talen Central Sudanic languages langues soudaniques centrales familie ssa : csu
cus: Koesjitische talen Cushitic languages langues couchitiques familie[1] afa : cus
day: Dajaktalen Land Dayak languages langues dayak groep[3] map : day
dmn: Mandetalen Mande languages langues mandé familie nic : dmn
dra: Dravidische talen Dravidian languages langues dravidiennes familie[1] dra
egx: Egyptische talen Egyptian languages langues égyptiennes familie afa : egx
esx: Eskimo-Aleoetische talen Eskimo-Aleut languages langues esquimaudes-aléoutiennes familie esx
euq: Baskische talen Basque (family) basque (famille) familie euq
fiu: Finoegrische talen Finno-Ugrian languages langues finno-ougriennes familie[1] urj : fiu
fox: Formosaanse talen Formosan languages langues formosanes familie map : fox
gem: Germaanse talen Germanic languages langues germaniques familie[1] ine : gem
gme: Oost-Germaanse talen East Germanic languages langues germaniques orientales familie ine : gem : gme
gmq: Noord-Germaanse talen North Germanic languages langues germaniques septentrionales familie ine : gem : gmq
gmw: West-Germaanse talen West Germanic languages langues germaniques occidentales familie ine : gem : gmw
grk: Helleense talen Greek languages langues grecques familie ine : grk
hmx: Miao-Yaotalen Hmong-Mien languages langues hmong-mien familie hmx
hok: Hokantalen Hokan languages langues hoka familie nai : hok
hyx: Armeense talen Armenian (family) arménien (famille) familie ine : hyx
iir: Indo-Iraanse talen Indo-Iranian languages langues indo-iraniennes familie ine : iir
ijo: Ijotalen Ijo languages langues ijo groep nic : alv : ijo
inc: Indische talen Indic languages langues indo-aryennes familie[1] ine : iir : inc
ine: Indo-Europese talen Indo-European languages langues indo-européennes familie[1] ine
ira: Iraanse talen Iranian languages langues iraniennes familie[1] ine : iir : ira
iro: Irokese talen Iroquoian languages langues iroquoises groep nai : iro
itc: Italische talen Italic languages langues italiques familie ine : itc
jpx: Japanse talen Japanese (family) japonais (famille) familie jpx
kar: Karentalen Karen languages langues karen groep sit : tbq : kar
kdo: Kordofaanse talen Kordofanian languages langues kordofaniennes familie[4] nic : kdo
khi: Khoisantalen Khoisan languages langues khoïsan groep[2] khi
kro: Kroetalen Kru languages langues krou groep nic : alv : kro
map: Austronesische talen Austronesian languages langues austronésiennes familie[1] map
mkh: Mon-Khmertalen Mon-Khmer languages langues môn-khmer familie[1] aav : mkh
mno: Manobotalen Manobo languages langues manobo groep map : poz : pqw : phi : mno
mun: Mundatalen Munda languages langues mounda groep aav : mun
myn: Mayatalen Mayan languages langues maya groep cai : myn
nah: Nahuatltalen Nahuatl languages langues nahuatl groep nai : azc : nah
nai: Noord-Amerindische talen North American Indian languages langues nord-amérindiennes groep[2] nai
ngf: Trans-Nieuw-Guineatalen Trans-New Guinea languages langues trans-nouvelle-guinée familie paa : ngf
nic: Niger-Congotalen Niger-Kordofanian languages langues nigéro-kordofaniennes familie[1][4] nic
nub: Nubische talen Nubian languages langues nubiennes groep ssa : sdv : nub
omq: Oto-Mangueaanse talen Oto-Manguean languages langues otomangue familie cai : omq
omv: Omotische talen Omotic languages langues omotiques familie afa : omv
oto: Otomische talen Otomian languages langues otomi groep cai : omq : oto
paa: Papoeatalen Papuan languages langues papoues groep[2] paa
phi: Filipijnse talen Philippine languages langues philippines familie[1] map : poz : pqw : phi
plf: Centraal-Maleis-Polynesische talen Central Malayo-Polynesian languages langues malayo-polynésiennes centrales familie map : poz : plf
poz: Maleis-Polynesische talen Malayo-Polynesian languages langues malayo-polynésiennes familie map : poz
pqe: Oostelijke Maleis-Polynesische talen Eastern Malayo-Polynesian languages langues malayo-polynésiennes orientales familie map : poz : pqe
pqw: Westelijke Maleis-Polynesische talen Western Malayo-Polynesian languages langues malayo-polynésiennes occidentales groep[5] map : poz : pqw
pra: Prakrittalen Prakrit languages langues prâkrit groep ine : iir : inc : pra
qwe: Quechuatalen Quechuan (family) quechua (famille) familie sai : qwe
roa: Romaanse talen Romance languages langues romanes familie[1] ine : itc : roa
sai: Zuid-Amerindische talen South American Indian languages langues sud-amérindiennes groep[2] sai
sal: Salisjtalen Salishan languages langues salishennes groep nai : sal
sdv: Oost-Soedanese talen Eastern Sudanic languages langues soudaniques orientales familie ssa : sdv
sem: Semitische talen Semitic languages langues sémitiques familie[1] afa : sem
sgn: gebarentalen sign languages langues des signes groep sgn
sio: Sioux-Catawbatalen Siouan languages langues sioux groep nai : sio
sit: Sino-Tibetaanse talen Sino-Tibetan languages langues sino-tibétaines familie[1] sit
sla: Slavische talen Slavic languages langues slaves familie[1] ine : sla
smi: Samitalen Sami languages langues sames familie[1] urj : fiu : smi
son: Songhaitalen Songhai languages langues songhai groep ssa : son
sqj: Albaanse talen Albanian languages langues albanaises familie ine : sqj
ssa: Nilo-Saharatalen Nilo-Saharan languages langues nilo-sahariennes familie[1] ssa
syd: Samojeedse talen Samoyedic languages langues samoyèdes familie urj : syd
tai: Tai-Kadaitalen Tai languages langues tai familie[1][6] tai
tbq: Tibeto-Birmaanse talen Tibeto-Burman languages langues tibéto-birmanes familie sit : tbq
trk: Turkse talen Turkic languages langues turques familie tut : trk
tup: Tupitalen Tupi languages langues tupi groep sai : tup
tut: Altaïsche talen Altaic languages langues altaïques familie[1] tut
tuw: Toengoezische talen Tungus languages langues toungouses familie tut : tuw
urj: Oeralische talen Uralic languages langues ouraliennes familie urj
wak: Wakashantalen Wakashan languages langues wakashanes groep nai : wak
wen: Sorbische talen Sorbian languages langues sorabes groep ine : sla : zlw : wen
xgn: Mongoolse talen Mongolian languages langues mongoles familie tut : xgn
xnd: Na-Denétalen Na-Dene languages langues na-déné familie nai : xnd
ypk: Joepiktalen Yupik languages langues yupik groep esx : ypk
zhx: Chinese talen Chinese (family) chinois (famille) familie sit : zhx
zle: Oost-Slavische talen East Slavic languages langues slaves orientales familie ine : sla : zle
zls: Zuid-Slavische talen South Slavic languages langues slaves méridionales familie ine : sla : zls
zlw: West-Slavische talen West Slavic languages langues slaves occidentales familie ine : sla : zlw
znd: Zandétalen Zande languages langues zandé groep nic : alv : znd

Verwijzingen

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 Code in ISO 639-2 gebruikt voor restgroep binnen taalfamilie.
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Code in ISO 639-2 gebruikt voor restgroep.
  3. ↑ Kortheidshalve wordt de term Dajaktalen gebruikt; strikt genomen gaat het maar om een beperkt deel van de talen die door Dajaks worden gesproken, van dit deel is inmiddels duidelijk dat het tot de Austronesische talen behoort.
  4. ↑ 4,0 4,1 De Kordofaanse talen bleken bij nader onderzoek geen taalfamilie te zijn, maar een geografische groep van talen waarvan enkele tot de Nilo-Saharaanse talen en de meeste tot de Niger-Congotalen behoren. De aanduiding wordt daarom in een systematisch indeling (zoals op WikiWoordenboek) niet meer gebruikt. In verband hiermee is de benaming "Niger-Kordofaanse talen" vervangen door "Niger-Congotalen"
  5. ↑ Wordt door taalkundigen niet meer als een familie gezien.
  6. ↑ De Tai-Kadaitalen omvatten meer dan de Taitalen; uit overwegingen van doelmatigheid krijgt de ruimere aanduiding de voorkeur.

Meer informatie

  • Dit kaartje geeft een globale indruk waar de voornaamste families en groepen op de wereld te vinden zijn.
Overgenomen van "https://nl.wiktionary.org/w/index.php?title=WikiWoordenboek:ISO_639-5&oldid=4176331"