WikiWoordenboek:ISO 639-5

ISO 639-5

ISO heeft in het vijfde deel van de standaard 639 codes vastgelegd voor de diverse taalfamilies en -groepen. Deze codes kunnen middels : aan elkaar gekoppeld worden om een indruk te geven van de afstamming van een taal. Nederlands wordt bijvoorbeeld ine : gem : gmw : nld, dat is voluit: Indo-Europees : Germaans : West-Germaans: Nederlands.

Deze standaard wordt bijgehouden door de Library of Congress in de VS. Uit het oogpunt van stabiliteit is het handig dat het om een beperkt aantal codes gaat die niet of nauwelijks veranderen. Uit taalkundig oogpunt is het bezwaar dat de indeling naast taalfamilies ook gebruik maakt van "(rest-)groepen" van talen die alleen geografisch samenhang vertonen. Later onderzoek leert dat die bij nader onderzoek vaak bestaan uit een groot aantal in verhouding kleinere families. Ook binnen families kunnen tegenwoordig veel nauwkeuriger onderverdelingen worden gemaakt, die geen onderdeel van de standaard zijn.

Voor de indeling in categorieën volgt WikiWoordenboek in beginsel de taalkundige ontwikkelingen. Hoewel die voor een groot deel overeenkomt met de structuur van ISO 639-5, zijn er soms aanzienlijke verschillen. De Na-Denétalen worden in ISO 639-5 bijvoorbeeld tot de Noord-Amerikaanse Indianentalen gerekend, in weerwil van taalkundig onderzoek dat hun verwantschap met het Siberische Ket en de Jenisseïsche talen heeft aangetoond. Daarnaast zijn er soms meer gedetailleerde onderverdelingen mogelijk. WikiWoordenboek kent dus meer taalfamilies dan hieronder staan vermeld. Via de infobox op elk hoofdtaallemma is wel na te gaan hoe de plaats binnen ISO-639-5 is.

In onderstaande tabel linkt de eerste kolom naar de overeenkomstige Categorie op WikiWoordenboek. De taalnamen linken naar de betreffende lemma's. Bij de Engelse en Franse namen is hieronder steeds de vorm uit de standaard weergegeven, de links leiden naar lemma's met de benaming die WikiWoordenboek gebruikt en die daar soms van afwijkt als de vorm uit de standaard als naam geen gangbaar woord oplevert.

ISO 639-5	Nederlandse naam	Engelse naam	Franse naam	Type	Hiërarchie
aav:	Austroaziatische talen	Austro-Asiatic languages	langues austro-asiatiques	familie	aav
afa:	Afro-Aziatische talen	Afro-Asiatic languages	langues afro-asiatiques	familie^[1]	afa
alg:	Algonquintalen	Algonquian languages	langues algonquines	groep	nai : aql : alg
alv:	Atlantische Congotalen	Atlantic-Congo languages	langues atlantique-congo	familie	nic : alv
apa:	Apachetalen	Apache languages	langues apaches	groep	nai : xnd : ath : apa
aqa:	Alacalufaanse talen	Alacalufan languages	langues alacalufanes	familie	sai : aqa
aql:	Algische talen	Algic languages	langues algiques	familie	nai : aql
art:	kunsttalen	Artificial languages	langues artificielles	groep^[2]	art
ath:	Athabaskische talen	Athapascan languages	langues athapascanes	groep	nai : xnd : ath
auf:	Arauaanse talen	Arauan languages	langues arauanes	familie	sai : awd : auf
aus:	Australische talen	Australian languages	langues australiennes	groep	aus
awd:	Arawaktalen	Arawakan languages	langues arawak	familie	sai : awd
azc:	Uto-Azteekse talen	Uto-Aztecan languages	langues uto-aztèques	familie	nai : azc
bad:	Bandatalen	Banda languages	langues banda	groep	nic : alv : bad
bai:	Bamileketalen	Bamileke languages	langues bamiléké	groep	nic : alv : bai
bat:	Baltische talen	Baltic languages	langues baltes	familie^[1]	ine : bat
ber:	Berbertalen	Berber languages	langues berbères	familie^[1]	afa : ber
bih:	Biharitalen	Bihari languages	langues biharis	familie^[1]	ine : iir : bih
bnt:	Bantoetalen	Bantu languages	langues bantou	familie^[1]	nic : alv : bnt
btk:	Bataktalen	Batak languages	langues batak	groep	map : poz : pqw : btk
cai:	Centraal-Amerindische talen	Central American Indian languages	langues amérindiennes de l'Amérique centrale	groep^[2]	cai
cau:	Kaukasische talen	Caucasian languages	langues caucasiennes	groep^[2]	cau
cba:	Chibchatalen	Chibchan languages	langues chibcha	familie	sai : cba
ccn:	Noord-Kaukasische talen	North Caucasian languages	langues caucasiennes du Nord	familie	cau : ccn
ccs:	Zuid-Kaukasische talen	South Caucasian languages	langues caucasiennes du Sud	familie	cau : ccs
cdc:	Tsjadische talen	Chadic languages	langues tchadiques	familie	afa : cdc
cdd:	Caddotalen	Caddoan languages	langues caddoanes	familie	nai : cdd
cel:	Keltische talen	Celtic languages	langues celtiques, langues celtes	familie^[1]	ine : cel
cmc:	Chamische talen	Chamic languages	langues chames	groep	map : poz : pqw : cmc
cpe:	Creoolse talen op basis van Engels	Creoles and pidgins, English‑based	créoles et pidgins basés sur l'anglais	groep^[2]	crp : cpe
cpf:	Creoolse talen op basis van Frans	Creoles and pidgins, French‑based	créoles et pidgins basés sur le français	groep^[2]	crp : cpf
cpp:	Creoolse talen op basis van Portugees	Creoles and pidgins, Portuguese-based	créoles et pidgins basés sur le portugais	groep^[2]	crp : cpp
crp:	mengtalen	Creoles and pidgins	créoles et pidgins	groep^[2]	crp
csu:	Centraal-Soedanese talen	Central Sudanic languages	langues soudaniques centrales	familie	ssa : csu
cus:	Koesjitische talen	Cushitic languages	langues couchitiques	familie^[1]	afa : cus
day:	Dajaktalen	Land Dayak languages	langues dayak	groep^[3]	map : day
dmn:	Mandetalen	Mande languages	langues mandé	familie	nic : dmn
dra:	Dravidische talen	Dravidian languages	langues dravidiennes	familie^[1]	dra
egx:	Egyptische talen	Egyptian languages	langues égyptiennes	familie	afa : egx
esx:	Eskimo-Aleoetische talen	Eskimo-Aleut languages	langues esquimaudes-aléoutiennes	familie	esx
euq:	Baskische talen	Basque (family)	basque (famille)	familie	euq
fiu:	Finoegrische talen	Finno-Ugrian languages	langues finno-ougriennes	familie^[1]	urj : fiu
fox:	Formosaanse talen	Formosan languages	langues formosanes	familie	map : fox
gem:	Germaanse talen	Germanic languages	langues germaniques	familie^[1]	ine : gem
gme:	Oost-Germaanse talen	East Germanic languages	langues germaniques orientales	familie	ine : gem : gme
gmq:	Noord-Germaanse talen	North Germanic languages	langues germaniques septentrionales	familie	ine : gem : gmq
gmw:	West-Germaanse talen	West Germanic languages	langues germaniques occidentales	familie	ine : gem : gmw
grk:	Helleense talen	Greek languages	langues grecques	familie	ine : grk
hmx:	Miao-Yaotalen	Hmong-Mien languages	langues hmong-mien	familie	hmx
hok:	Hokantalen	Hokan languages	langues hoka	familie	nai : hok
hyx:	Armeense talen	Armenian (family)	arménien (famille)	familie	ine : hyx
iir:	Indo-Iraanse talen	Indo-Iranian languages	langues indo-iraniennes	familie	ine : iir
ijo:	Ijotalen	Ijo languages	langues ijo	groep	nic : alv : ijo
inc:	Indische talen	Indic languages	langues indo-aryennes	familie^[1]	ine : iir : inc
ine:	Indo-Europese talen	Indo-European languages	langues indo-européennes	familie^[1]	ine
ira:	Iraanse talen	Iranian languages	langues iraniennes	familie^[1]	ine : iir : ira
iro:	Irokese talen	Iroquoian languages	langues iroquoises	groep	nai : iro
itc:	Italische talen	Italic languages	langues italiques	familie	ine : itc
jpx:	Japanse talen	Japanese (family)	japonais (famille)	familie	jpx
kar:	Karentalen	Karen languages	langues karen	groep	sit : tbq : kar
kdo:	Kordofaanse talen	Kordofanian languages	langues kordofaniennes	~~familie~~^[4]	nic : kdo
khi:	Khoisantalen	Khoisan languages	langues khoïsan	groep^[2]	khi
kro:	Kroetalen	Kru languages	langues krou	groep	nic : alv : kro
map:	Austronesische talen	Austronesian languages	langues austronésiennes	familie^[1]	map
mkh:	Mon-Khmertalen	Mon-Khmer languages	langues môn-khmer	familie^[1]	aav : mkh
mno:	Manobotalen	Manobo languages	langues manobo	groep	map : poz : pqw : phi : mno
mun:	Mundatalen	Munda languages	langues mounda	groep	aav : mun
myn:	Mayatalen	Mayan languages	langues maya	groep	cai : myn
Sjabloon:nah;	Nahuatltalen	Nahuatl languages	langues nahuatl	groep	nai : azc : nah
nai:	Noord-Amerindische talen	North American Indian languages	langues nord-amérindiennes	groep^[2]	nai
ngf:	Trans-Nieuw-Guineatalen	Trans-New Guinea languages	langues trans-nouvelle-guinée	familie	paa : ngf
nic:	Niger-Congotalen	Niger-Kordofanian languages	langues nigéro-kordofaniennes	familie^[1]^[4]	nic
nub:	Nubische talen	Nubian languages	langues nubiennes	groep	ssa : sdv : nub
omq:	Oto-Mangueaanse talen	Oto-Manguean languages	langues otomangue	familie	cai : omq
omv:	Omotische talen	Omotic languages	langues omotiques	familie	afa : omv
oto:	Otomische talen	Otomian languages	langues otomi	groep	cai : omq : oto
paa:	Papoeatalen	Papuan languages	langues papoues	groep^[2]	paa
phi:	Filipijnse talen	Philippine languages	langues philippines	familie^[1]	map : poz : pqw : phi
plf:	Centraal-Maleis-Polynesische talen	Central Malayo-Polynesian languages	langues malayo-polynésiennes centrales	familie	map : poz : plf
poz:	Maleis-Polynesische talen	Malayo-Polynesian languages	langues malayo-polynésiennes	familie	map : poz
pqe:	Oostelijke Maleis-Polynesische talen	Eastern Malayo-Polynesian languages	langues malayo-polynésiennes orientales	familie	map : poz : pqe
pqw:	Westelijke Maleis-Polynesische talen	Western Malayo-Polynesian languages	langues malayo-polynésiennes occidentales	groep^[5]	map : poz : pqw
pra:	Prakrittalen	Prakrit languages	langues prâkrit	groep	ine : iir : inc : pra
qwe:	Quechuatalen	Quechuan (family)	quechua (famille)	familie	sai : qwe
roa:	Romaanse talen	Romance languages	langues romanes	familie^[1]	ine : itc : roa
sai:	Zuid-Amerindische talen	South American Indian languages	langues sud-amérindiennes	groep^[2]	sai
sal:	Salisjtalen	Salishan languages	langues salishennes	groep	nai : sal
sdv:	Oost-Soedanese talen	Eastern Sudanic languages	langues soudaniques orientales	familie	ssa : sdv
sem:	Semitische talen	Semitic languages	langues sémitiques	familie^[1]	afa : sem
sgn:	gebarentalen	sign languages	langues des signes	groep	sgn
sio:	Sioux-Catawbatalen	Siouan languages	langues sioux	groep	nai : sio
sit:	Sino-Tibetaanse talen	Sino-Tibetan languages	langues sino-tibétaines	familie^[1]	sit
sla:	Slavische talen	Slavic languages	langues slaves	familie^[1]	ine : sla
smi:	Samitalen	Sami languages	langues sames	familie^[1]	urj : fiu : smi
son:	Songhaitalen	Songhai languages	langues songhai	groep	ssa : son
sqj:	Albaanse talen	Albanian languages	langues albanaises	familie	ine : sqj
ssa:	Nilo-Saharatalen	Nilo-Saharan languages	langues nilo-sahariennes	familie^[1]	ssa
syd:	Samojeedse talen	Samoyedic languages	langues samoyèdes	familie	urj : syd
tai:	Tai-Kadaitalen	Tai languages	langues tai	familie^[1]^[6]	tai
tbq:	Tibeto-Birmaanse talen	Tibeto-Burman languages	langues tibéto-birmanes	familie	sit : tbq
trk:	Turkse talen	Turkic languages	langues turques	familie	tut : trk
tup:	Tupitalen	Tupi languages	langues tupi	groep	sai : tup
tut:	Altaïsche talen	Altaic languages	langues altaïques	familie^[1]	tut
tuw:	Toengoezische talen	Tungus languages	langues toungouses	familie	tut : tuw
urj:	Oeralische talen	Uralic languages	langues ouraliennes	familie	urj
wak:	Wakashantalen	Wakashan languages	langues wakashanes	groep	nai : wak
wen:	Sorbische talen	Sorbian languages	langues sorabes	groep	ine : sla : zlw : wen
xgn:	Mongoolse talen	Mongolian languages	langues mongoles	familie	tut : xgn
xnd:	Na-Denétalen	Na-Dene languages	langues na-déné	familie	nai : xnd
ypk:	Joepiktalen	Yupik languages	langues yupik	groep	esx : ypk
zhx:	Chinese talen	Chinese (family)	chinois (famille)	familie	sit : zhx
zle:	Oost-Slavische talen	East Slavic languages	langues slaves orientales	familie	ine : sla : zle
zls:	Zuid-Slavische talen	South Slavic languages	langues slaves méridionales	familie	ine : sla : zls
zlw:	West-Slavische talen	West Slavic languages	langues slaves occidentales	familie	ine : sla : zlw
znd:	Zandétalen	Zande languages	langues zandé	groep	nic : alv : znd

Verwijzingen

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 ^1,21 ^1,22 ^1,23 ^1,24 Code in ISO 639-2 gebruikt voor restgroep binnen taalfamilie.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Code in ISO 639-2 gebruikt voor restgroep.
↑ Kortheidshalve wordt de term Dajaktalen gebruikt; strikt genomen gaat het maar om een beperkt deel van de talen die door Dajaks worden gesproken, van dit deel is inmiddels duidelijk dat het tot de Austronesische talen behoort.
↑ ^4,0 ^4,1 De Kordofaanse talen bleken bij nader onderzoek geen taalfamilie te zijn, maar een geografische groep van talen waarvan enkele tot de Nilo-Saharaanse talen en de meeste tot de Niger-Congotalen behoren. De aanduiding wordt daarom in een systematisch indeling (zoals op WikiWoordenboek) niet meer gebruikt. In verband hiermee is de benaming "Niger-Kordofaanse talen" vervangen door "Niger-Congotalen"
↑ Wordt door taalkundigen niet meer als een familie gezien.
↑ De Tai-Kadaitalen omvatten meer dan de Taitalen; uit overwegingen van doelmatigheid krijgt de ruimere aanduiding de voorkeur.

Meer informatie

Dit kaartje geeft een globale indruk waar de voornaamste families en groepen op de wereld te vinden zijn.

[fam-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 ^1,21 ^1,22 ^1,23 ^1,24 Code in ISO 639-2 gebruikt voor restgroep binnen taalfamilie.

[grp-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Code in ISO 639-2 gebruikt voor restgroep.

[3] Kortheidshalve wordt de term Dajaktalen gebruikt; strikt genomen gaat het maar om een beperkt deel van de talen die door Dajaks worden gesproken, van dit deel is inmiddels duidelijk dat het tot de Austronesische talen behoort.

[kdo-4] 4,0 ^4,1 De Kordofaanse talen bleken bij nader onderzoek geen taalfamilie te zijn, maar een geografische groep van talen waarvan enkele tot de Nilo-Saharaanse talen en de meeste tot de Niger-Congotalen behoren. De aanduiding wordt daarom in een systematisch indeling (zoals op WikiWoordenboek) niet meer gebruikt. In verband hiermee is de benaming "Niger-Kordofaanse talen" vervangen door "Niger-Congotalen"

[5] Wordt door taalkundigen niet meer als een familie gezien.

[6] De Tai-Kadaitalen omvatten meer dan de Taitalen; uit overwegingen van doelmatigheid krijgt de ruimere aanduiding de voorkeur.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]