Overleg:cautal

Fonematische weergave /couˈtaːl/ i.p.v. uitspraak ~ [ˈkou.tɑl] verwacht

Inderdaad lijkt <CAUTAL> in gebruik voor het aangeduide begrip; vgl. https://oig.cepal.org/en/documents/classification-time-use-activities-latin-america-and-caribbean-cautal.

Maar dat dat als NL woord op www.woordenlijst.org bedoeld is, betwijfel ik. Ik vermoed dat veeleer een bepaalde soort muziek bedoeld is.

De eerste aanwijzing is het gebruik van kleine letters i.p.v. hoofdletters.

Voor de uitspraak ga ik af op:

1. https://www.youtube.com/watch?v=L74JxVdCJ8s (tweemaal in de eerste tellen van de opname)
2. https://werkgroepcaraibischeletteren.nl/hindostaanse-muziekinstrumenten-21-majira/ waar o.a. staat: “Cautál wordt tegenwoordig uitgevoerd in verschillende delen van de Bhojpuri-regio, maar de belangstelling lijkt af te nemen. Gedurende de periode 1838-1917 was Cautál een van de Bhojpuri volksmuziekgenres die door contractarbeiders werden meegenomen naar het Caribisch gebied (voornamelijk Trinidad en Tobago, Guyana en Suriname), Fiji, Mauritius en Zuid-Afrika. Op deze plaatsen bloeide het krachtig op, ondanks de afname van de Bhojpuri-taal op Trinidad en in Guyana. Het kreeg ook voet aan de grond in secundaire diasporagemeenschappen van Indo-Caribiërs in bijvoorbeeld de Verenigde Staten, Canada, het Verenigd Koninkrijk en Nederland.”
3. In laatstgenoemde bron wordt aan het begin vermeld dat <cautál> ook een term is voor een ritme in de Hindoestaanse muziek; vgl. https://en.wiktionary.org/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B2#Sanskrit en https://en.wiktionary.org/wiki/%E0%A4%9A%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B2#Hindi. In die ritmenaam staat <cau> voor “vier”, en het Bhojpuri woord voor “vier” wordt op https://en.wikipedia.org/wiki/Bhojpuri_language als <char> getranscribeerd.
4. Het Bhojpuri is door de migranten naar Suriname meegebracht, en voor het daar nu gesproken Sarnami Hindoestani wordt het getal “vier” als <tjau> getranscribeerd; vgl. https://nl.wikipedia.org/wiki/Sarnami_Hindoestani#:~:text=als%20een%20volkstaal.-,Spelling,goedkeuring%20van%20de%20Surinaamse%20overheid. .

Merk op dat:

• in de geluidsopname bij de aankondiging van een muziekuitvoering de klemtoon op <tal> gelegd wordt;
• in de aangehaalde tekst <á> gebruikt wordt.

Al met al distilleer ik voor de fonematische weergave van <cautal>:

/couˈtaːl/.

Omdat de opname bij het artikel wezenlijk anders is:

~[ˈkou.tɑl]

opper ik een aanpassing van de opname. Uiteraard opper ik tevens een aanpassing van dan wel toevoeging aan de omschrijving.Redav (overleg) 2 aug 2024 06:43 (CEST)

Dank voor de suggestie. Ik heb haar verwerkt. Op gezag van de Etymologiebank heb ik voor weergave van de eerste klinker /ɑu/ aanɡehouden. --MarcoSwart (overleg) 2 aug 2024 14:01 (CEST)

Dank voor de aanvulling: hier heeft zich iemand flink ingespannen!

De uitspraakweergave in J. van Donselaar (1989), Woordenboek van het Surinaams-Nederlands, welke in de Etymologiebank is overgenomen, is m.i. geen IPA-weergave.

Ik weet dat men kan redetwisten over de IPA-weergave voor de tweeklank van achterklinkers. De e-ANS geeft evenwel /ɔu/ (https://e-ans.ivdnt.org/topics/pid/topic-16043934472588543). (Ik had me vergist met /ou/.)

Het aardige van die keuze is de symmetrie die er dan “spreekt” uit het rijtje tweeklanken /εi/, /œy/, /ɔu/: ze beginnen en eindigen alle drie even hoog.

Als en indien de NL-sprekenden over een eeuw of twee in overgrote meerderheid gezakt zijn naar [εi], [œy], [ɔu] (en dat is m.i. nu niet het geval, als ook BE en LI in ogenschouw genomen worden), kunnen ze tegen die tijd mooi symmetrisch overstappen op /ɑi/, /ɑy/, /ɑu/. Of wie weet wint het Antwerps (?) wel, en krègen ze ùtèndelijk /εː/, /œː/, /ɔː/.

Aanvaardbaar lijkt me om het verlengingsteken achter /ɑ/ weg te laten: onmiddellijk vóór een tautosyllabische [l] klinkt een klinker m.i. “vanzelf” iets langer dan vóór bv. een [t].Redav (overleg) 2 aug 2024 20:16 (CEST)

Ook de oorspronkelijke vraag gaf bepaald blijk van een zorgvuldige verkenning.

De e-ANS heeft met /ɔu/ een net weer wat andere systematiek gekozen dan het Uitspraakwoordenboek. Die systematiek is op zichzelf ook goed te verdedigen. In de benadering van WikiWoordenboek is het mogelijk om met behulp van {{IPA}} varianten met /ɔu/ toe te voegen na de standaardweergave die nu eenmaal /ɑu/ verkiest.

Omdat "cautal" eerder rijmt op vertaal dan getal leek de /a/ mij toch te verkiezen boven de /ɑ/. In de standaardweergave wordt het verlengingsteken inderdaad niet gebruikt voor de gewone verlenging die voor l en r te horen is. MarcoSwart (overleg) 3 aug 2024 12:09 (CEST)

(Ik had “gezakt weg van” i.p.v. “gezakt naar” moeten schrijven.)

Ik weet niet wat “de” standaardweergave is; mij dochten de e-ANS en het IVDNT (persoonlijke communicatie) toch (ook) bronnen om in overweging te nemen. Helaas heb ik geen toegang tot het door u al meermaals genoemde Uitspraakwoordenboek of een eventuele toelichting daarin op de daar gemaakte keuzes voor de uitspraakweergaven, en kan er daardoor niet op ingaan.

De uitspraakgids https://www.dbnl.org/tekst/paar001abnu01_01/paar001abnu01_01_0004.php gebruikt /ɔu/.

Overigens zouden ook veel Oostnederlanders [ɔu] kunnen zeggen in hun NL; vgl. https://en.wikipedia.org/wiki/Tweants_dialect.

Gehoord de aangedragen opname kan ik de keuze voor /a/ (ik had niet “/ɑ/“ moeten schrijven) in de tweede lettergreep alleen maar steunen.

Redav (overleg) 3 aug 2024 13:40 (CEST)