collegiaal
Nederlands
Uitspraak
- Geluid: collegiaal (hulp, bestand)
Woordafbreking
- col·le·gi·aal
Woordherkomst en -opbouw
- Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘passend onder collega's’ voor het eerst aangetroffen in 1863 [1]
- uit Frans collégial, uit Middelfrans collégial, uit Middeleeuws Latijn collegialis, uit Latijn collegialis
- afleiding van collega [2] met het voorvoegsel col- met het achtervoegsel -ium met het achtervoegsel -aal
stellend | vergrotend | overtreffend | |
---|---|---|---|
onverbogen | collegiaal | collegialer | collegiaalst |
verbogen | collegiale | collegialere | collegiaalste |
partitief | collegiaals | collegialers | - |
Bijvoeglijk naamwoord
collegiaal [3]
- zoals gepast en gebruikelijk is onder goede collega's en gelijken
- Tot voor kort had VolkerWessels geen bestuursvoorzitter, maar een ‘collegiaal bestuur’ zonder leider. Speciaal voor de beursgang is oud-bankier Jan de Ruiter aangenomen als nieuwe topman. Hij heeft geen ervaring in de bouw, „maar ik heb vroeger wel architect willen worden”, zegt hij. Hij is bij VolkerWessels terechtgekomen via Reggeborgh. Daar is De Ruiter „aangeschoven” nadat zijn vorige werkgever Royal Bank of Scotland zich vrijwel volledig had terugtrokken uit Nederland. Eerder werkte De Ruiter lange tijd als zakenbankier bij ABN Amro.[4]
- De Duitse bedrijven bedienen vooral de Oostzee, Sif is actief in de hele Noordzee. De markt is min of meer gelijk verdeeld over de drie bedrijven. Ze weten precies wie welk windmolenpark ‘doet’, maar nemen ook collegiaal werk van elkaar over als er een even vol zit. En dat gebeurt regelmatig bij de huidige groei.[5]
Verwante begrippen
Antoniemen
Vertalingen
Gangbaarheid
- Het woord collegiaal staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "collegiaal" herkend door:
98 % | van de Nederlanders; |
96 % | van de Vlamingen.[6] |
Verwijzingen
- ↑ "collegiaal" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ collegiaal op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ NRC Teri van der Heijden 18 april 2017
- ↑ NRC Mark Duursma Renée Postma 19 april 2017
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be