waarschuwen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  waarschuwen    (hulp, bestand)
• IPA: /ˈʋaːrsxyu̯ə(n)/

Woordafbreking

• waar·schu·wen

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘op gevaar opmerkzaam maken’ voor het eerst aangetroffen in 1285
• samenstelling van  waar  en  schuwen 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
waarschuwen	waarschuwde	gewaarschuwd
zwak -d	volledig

Werkwoord

waarschuwen

1. overgankelijk iemand verwittigen dat er mogelijke gevaren, problemen of gevolgen zijn

   • Hij werd gewaarschuwd dat vandalisme niet getolereerd zou worden. 

   ▸ Dagen achter elkaar was er niemand te bekennen, waardoor ik me nog kwetsbaarder voelde, en ik begon bij elke bocht hard te zingen om eventuele beren te waarschuwen dat ik eraan kwam.

Synoniemen

• waarschouwen

Verwante begrippen

• manen, verwittigen, vermanen, alarmeren, berispen

Afgeleide begrippen

• waarschuwer, waarschuwing

Vertalingen

    1. iemand verwittigen dat er mogelijke gevaren, problemen of gevolgen zijn   

Duits: warnen (de) Engels: warn (en) Fins: varoittaa (fi) Frans: avertir (fr), prévenir (fr) Ido: avertar (io)

Italiaans: avvertire (it) Noors: advare (no), varsku (no) Nynorsk: åtvare (nn) Papiaments: avisá Spaans: advertir (es), avisar (es), prevenir (es), amonestar (es) Zweeds: varna (sv)

Gangbaarheid

• Het woord waarschuwen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "waarschuwen" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.