ijskoud

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  ijskoud    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈɛiskɑut / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• ijs·koud

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  ijs zn "bevoren water"  en  koud bn "kil" 
  • [2] intensief

	stellend
onverbogen	ijskoud
verbogen	ijskoude
partitief	ijskouds

Bijvoeglijk naamwoord

ijskoud

1. met de temperatuur van ijs, of zo koud als ijs aanvoelt

   • Hij was bang in het ijskoude water te vallen. 

   ▸ Het was een ijskoude nacht en ik werd meerdere malen bibberend wakker. Verbaasd zag ik de volgende ochtend dat er een dun laagje ijs op mijn tent lag.

   ▸ Er woei een ijskoude wind en Sint trok zijn warme rode mantel dicht om zich heen.

2. met een heel lage temperatuur, bijzonder kil

   ▸ Een stilstaand molecuul is goed te bestuderen. In Groningen is een molecuul stil gezet met ijskoud gas en elektrische velden.

3. (figuurlijk) onverstoorbaar, geheel rustig onder spanning, zonder enig medegevoel

   • Hij bleef er ijskoud onder. 
   • Zijn verwarde gedachteflitsen draaien voortdurend om die ijskoude blik van luitenant Pradelle.  

Synoniemen

• [2] doodkoud, inkoud, steenkoud, stervenskoud

Vertalingen

    1. bijzonder koud, zo koud als ijs   

Duits: eiskalt (de) Noors: iskald (no)

Nynorsk: iskald (nn)

Gangbaarheid

• Het woord ijskoud staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "ijskoud" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.