Nederlands

 
heirbaan Nijmegen naar Maastricht
Uitspraak
Woordafbreking
  • heir·baan
Woordherkomst en -opbouw
enkelvoud meervoud
naamwoord heirbaan heirbanen
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

heirbaan v/m [1]

  1. (verkeer) een verharde langeafstandsweg aangelegd in de Romeinse tijd
    • In de Romeinse tijd lag Luxemburg-Stad op het kruispunt van twee grote wegen, de heirbaan van Metz naar Aken en die van Aarlen naar Trier (in het huidige stratenplan terug te vinden als Grand-Rue); een Romeins legerkamp of een handelscentrum was er niet gevestigd. [2] 
    • Over de betonnen Heirbaan snelt de dienstauto terug naar het noorden. [3] 
    • De wandeling van de actievoerders voert langs het kronkelende riviertje de Roer, over holle wegen, langs monumentale boerderijen en over een oude Romeinse heirbaan. 'Denk maar niet dat ze zo'n bochtige, onverharde weg sparen als ze het Leropperveld volbouwen', luidt de sombere voorspelling van een inwoner. [4] 
  2. (figuurlijk) belangrijke doelgerichte ontwikkelingsgang
    • Nog niet zo heel lang geleden zagen ook veel evolutiebiologen de hele geschiedenis van het leven op aarde nog als een soort machtige heirbaan van protocel tot Homo sapiens. Eerst had je de eencelligen, toen de ongewervelden, daarna de vissen, vervolgens de amfibieën en de reptielen en uiteindelijk de zoogdieren, waaronder vooral wij. In het dichte takkenbos van de gereconstrueerde stambomen (fylogenieën) prijkten wij triomfantelijk in het midden, alsof het allemaal om ons te doen was geweest. [5] 
Synoniemen

Gangbaarheid

28 % van de Nederlanders;
90 % van de Vlamingen.[6]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  2. NRC Pieter Steinz 26 juli 1996 In de burcht Lucilinburhuc; Het lege Luxemburgs Historisch Museum
  3. NRC Marc Chavannes 3 oktober 1990 ABSCHIED
  4. NRC Friederike de Raat 26 mei 1990 'Dag vogels, dag bloemen, dag Leropperveld'
  5. NRC Felix Eijgenraam 27 november 1993 DE MACHTIGE STAMBOOM DES LEVENS
  6.   Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be