halm
Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
- halm
Woordherkomst en -opbouw
- In de betekenis van ‘stengel van gewas’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1268 [1]
enkelvoud | meervoud | |
---|---|---|
naamwoord | halm | halmen |
verkleinwoord | halmpje | halmpjes |
Zelfstandig naamwoord
de halm m
- (plantkunde) gras- of graanstengel
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Vertalingen
1. gras- of graanstengel
Gangbaarheid
- Het woord halm staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "halm" herkend door:
87 % | van de Nederlanders; |
82 % | van de Vlamingen.[2] |
Meer informatie
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
Verwijzingen
- ↑ "halm" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Noors
Uitspraak
Woordafbreking
- halm
Woordherkomst en -opbouw
Naar frequentie | 22238 |
---|
enkelvoud | meervoud | |||
---|---|---|---|---|
onbepaald | bepaald | onbepaald | bepaald | |
nominatief | halm | halmen | halmer | halmene |
genitief | halms | halmers | halmers | halmenes |
Zelfstandig naamwoord
halm, m
- (landbouw), (plantkunde) stro
- (landbouw) stro, haksel (als bemesting = gjødsel)
- (landbouw) stro (als bescherming tegen bederf bij het verbouwen van aardbeien)
- (veeteelt) ligstro, stro, strooisel
- (veeteelt) stro (ruwvoer = grovfor voor paarden)
- (bouwkunde) stro (als bouwmateriaal = byggematerialer, vgl. strodak = halmtak)
- bedstro, stro (heden ten dage gebruikt voor de productie van moderne stromatrassen, vgl. stromatras = halmmadrass)
- (kleding) stro (gebruikt voor de productie von een strohoed = halmhatt)
- (sport) stro (in de vorm van strobalen als beschermende zijberm bij een autorace)
- stro (gebruikt voor de productie von een stromat = halmmatte)
- stro (als knutselmateriaal, vgl. stroster = halmstjerne)
- «Å dekorere med halm er en flere hundre år gammel juletradisjon.»
- Het decoreren met stro is een eeuwenoude kersttraditie.
- «Å dekorere med halm er en flere hundre år gammel juletradisjon.»
- (figuurlijk) strohalm gebruikt in de uitdrukkingen gripe etter et halmstrå, klamre seg til et halmstrå en klynge seg til et halmstrå
- (historisch) stro (gebruikt voor de productie von een stroriet = sugerør)
- (historisch) bedstro, stro (voormalig gebruikt als primitieve bodembedekking om erop te slapen)
- (historisch) in vroegere tijden het bedstro waarop een overledene tijdens het sterfbed had gelegen. Het woord "halm" kan zowel het beddengoed waarin iemand was gestorven als het stro waarop het lichaam werd gelegd, betekenen voordat het de kist binnenging.
Synoniemen
Hyperoniemen
Hyponiemen
- [1]: bygghalm zn
- [1]: ertehalm zn
- [1]: langhalm zn
- [1]: marehalm zn Ammophila arenaria
- [6,9]: takhalm zn
- [7,13]: sengehalm zn
- [15]: likhalm zn
Afgeleide begrippen
Typische woordcombinaties
- høy og halm
hooi en stro
- i halmen yrte det av utøy
in het stro wemelde het van ongedierte
Uitdrukkingen en gezegden
- [12]: gripe etter et halmstrå
naar de laatste kans grijpen
zich aan een strohalm vastklampen
zich aan een strohalm vastklampen
- [14]: (overført) et lite feilskjær i halmen og vips er du på foreldreplaneten
(figuurlijk) een kleine fout in het stro(leger) en je bent al op de ouderplaneet (dat wil zeggen: in de groep van de ouders)
- [14]: (overført) komme fra dynen i halmen
met dezelfde betekenis ook: (overført) komme fra asken til ilden
(figuurlijk) komen van een relatief goede positie (die men niet heeft gewaardeerd) naar een positie die minder goed is (letterlijk: komen van het dekbed in het stro)
- [14]: (overført, muntlig) hoppe i halmen (med noen)
grunnbetydning: (hoppe) i sengehalmen (med noen)
det vil si: (ha) seksuelt samkvem (med noen)
(figuurlijk, spreektaal) (met iemand) in het stro springen
basisbetekenis: (met iemand) in het strobed springen
dat wil zeggen: met iemand geslachtsgemeenschap hebben
basisbetekenis: (met iemand) in het strobed springen
dat wil zeggen: met iemand geslachtsgemeenschap hebben
Verwijzingen
- Det Norske Akademi Ordbok (NAOB): halm (in het Noors; geraadpleegd 2020-04-10)
Meer informatie
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
Nynorsk
Uitspraak
Woordafbreking
- halm
Woordherkomst en -opbouw
enkelvoud | meervoud | |||
---|---|---|---|---|
onbepaald | bepaald | onbepaald | bepaald | |
nominatief | halm | halmen | halmar | halmane |
Zelfstandig naamwoord
halm, m