beugel

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  beugel    (hulp, bestand)
• IPA: /ˈbøː.ɣəl/

Woordafbreking

• beu·gel

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘ijzeren ring’ voor het eerst aangetroffen in 1339.
• erfwoord: Middelnederlands bōghel, bueghel, ontwikkeld uit Oergermaans *bugila-, afleiding bij het werkwoord *beugan-, waaruit buigen, met het achtervoegsel *-ila voor werktuignamen. Evenals Nederduits Bögel, Duits Bügel en Fries bûgel.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	beugel	beugels
verkleinwoord	beugeltje	beugeltjes

Zelfstandig naamwoord

de beugel m

1. (techniek) U-vormige metalen voorwerp (dan half-open) maar ook (metalen) ring

   • de loodgieter bevestigde de leiding met een beugel op de muur 

2. verende en scharnierende ring tot sluiting van een fles
3. (tandheelkunde) hulpmiddel waarmee de stand van het gebit kan worden gecorrigeerd
4. (medisch) een uitwendig gedragen hulpmiddel ter correctie van standsafwijkingen of abnormale beweeglijkheid van gewrichten of van de wervelkolom
5. (elektrotechniek) stroomafnemer gebruikt door een trolleyvoertuig, pantograaf

• 
  [1] Beugelzaag.
• 
  [2] Beugeldop.
• 
  [3] Gebitsbeugels.
• 
  [4] Beenbeugel.
• 
  [5] beugel van een botsauto.

Hyponiemen

   

baggerbeugel blokbeugel blokkeerbeugel boksbeugel buitenbeugel buitenboordbeugel geldbeugel haambeugel halsbeugel hangbeugel klembeugel knipbeugel kompasbeugel kooibeugel leidingbeugel parkeerbeugel plaatjesbeugel rolbeugel sleepbeugel slotjesbeugel stembeugel stijgbeugel trekbeugel valbeugel veiligheidsbeugel zaagbeugel

Afgeleide begrippen

• beugel-bh, beugelbeha, beugelboer, beugelen, beugelfles, beugelkroon, beugelslot, beugelsluiting, beugelspel, beugeltas, beugelzaag

Uitdrukkingen en gezegden

• Niet door de beugel kunnen

van een handeling dat deze niet goedgekeurd kan worden

•  Met je kind meeleven en hem aanmoedigen was één. Onfatsoenlijke teksten naar iemands hoofd slingeren kon daarentegen gewoonweg niet door de beugel.  

Vertalingen

    5. stroomafnemer   

Engels: trolley (en)

Spaans: pantógrafo (es) m

Werkwoord

vervoeging van
beugelen

beugel

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van beugelen
   

   • Ik beugel. 

2. gebiedende wijs van beugelen
   

   • Beugel! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van beugelen
   

   • Beugel je? 

Gangbaarheid

• Het woord beugel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "beugel" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.