WikiWoordenboek:Instructies

Deze pagina geeft uitleg over hoe WikiWoordenboek werkt. Meedoen is erg gemakkelijk, en vooral een kwestie van gewoon beginnen. Fouten maken is namelijk niet erg: die worden even gemakkelijk weer hersteld. Maar hieronder toch wat uitleg.

Andere pagina's gaan dieper in op specifieke zaken: zie daarvoor Overzicht tekstopmaak, Een nieuwe pagina aanmaken, Links en vooral Veel gestelde vragen. Voor wie inspiratie op wil doen, verwijzen wij naar Hoe u mee kunt doen.

Basis

WikiWoordenboek werkt met een heel eenvoudig basisprincipe. Klik op wijzig (link bovenaan een WikiWoordenboek-pagina). U komt dan op een pagina met een bewerkingsvenster waarin de inhoud van die pagina staat. Typ uw tekst en klik op de knop Pagina opslaan als u klaar bent! U kunt ook eerst kijken of de pagina wel gaat worden zoals u had bedoeld: klik dan op de knop Toon bewerking ter controle onder het tekstvenster. De uitgewerkte, maar nog niet opgeslagen pagina staat dan bovenaan, en daaronder staat de brontekst die u verder kunt bewerken.

In het tekstveldje achter Samenvatting: geeft u kort aan wat u gewijzigd hebt (en geen samenvatting van het artikel dat u zojuist geschreven hebt). In het geval van een nieuw artikel zou "nieuw" dus al voldoende zijn. Deze samenvattingstekst wordt getoond in het overzicht dat u krijgt wanneer u op Recente wijzigingen klikt.

Deze pagina bevat verder informatie over het aanmaken van een nieuwe link, een nieuwe paragraaf en een nieuwe regel. Verder leest u hoe u tekst laat inspringen, en verder over stijl, linken, lijsten en labels maken, subpagina's, tabellen, speciale tekens en het wijzigen van een paginatitel. Bent u de eerste voorbeelden voorbij, dan zou u zelf eens kunnen proberen hoe u die speciale effecten bereikt! U kunt oefenen in de zandbak.

Links toevoegen

Artikelen in WikiWoordenboek vallen op door hun grote hoeveelheid links. Alle tekst die bij het bewerken is voorzien van [[vierkante haken]] worden links naar andere artikelen in WikiWoordenboek, of zijn het uitgangspunt voor weer nieuwe artikelen. Hoe dit allemaal werkt, wordt uitgelegd op WikiWoordenboek:Links. Hoe kan worden gelinkt naar andere WikiWoordenboeken en naar sites buiten WikiWoordenboek is daar ook te lezen.

Plaatjes, foto's en illustraties

Plaatjes, foto's en geluidsfragmenten kunnen geüpload worden naar WikiWoordenboek, hoewel het de voorkeur geniet dit op commons te doen.

Hebt u ergens op het web een toepasselijke, rechtenvrije illustratie gevonden, of hebt u zelf een geschikte (rechtenvrije) illustratie tot uw beschikking, aarzel dan niet deze in een artikel te plaatsen.

1. download de illustratie naar een bestand op uw eigen computer;
2. klik op Upload in de kolom onder het WikiWoordenboek-logo;
3. ga naar het veldje onder aan de tekst;
4. klik 'browse' of 'blader' en kies uit het menu het bestand (bijv. plaatje.jpg) dat u van uw eigen computer wilt uploaden;
5. geef een duidelijke omschrijving met daarin de auteursrechtelijke status van het plaatje (Public domain of evt. een van de toegelaten licenties zoals GFDL)
6. bevestig dat het bestand rechtenvrij is (hokje aanvinken);
7. klik upload.
8. Is het uploaden gelukt, dan staat de illustratie op de wiki-server (te controleren in de lijst van afbeeldingen, helemaal bovenaan).
9. Ga naar uw artikel en voeg als volgt uw foto in (met kader):
     [[Afbeelding:plaatje.jpg|thumb|korte beschrijving]]
   of (zonder kader)
     [[Afbeelding:plaatje.jpg|right|korte beschrijving]]
   Hebt u de foto liever tussen de tekst, voeg dan zo uw foto toe:
     [[Afbeelding:plaatje.jpg]].
10. Klaar. Meer details over het invoegen van afbeeldingen op pagina's zijn te vinden op WikiWoordenboek:Afbeeldingen.

Foto's en multimedia

Als u een foto, geluidsfragment of dergelijke geüpload heeft, dan kunt u die op een pagina opnemen met: [[afbeelding:uw_foto.jpg]] of [[afbeelding:uw_logo.png|alt text]] of [[media:uw_geluid.ogg]] voor audio. Als u het niet wilt tonen, maar alleen een link wilt maken, moet het ook zo: [[media:uw_foto.png]]. Als u naar de beschrijvingspagina wilt linken, gebruikt u: [[:afbeelding:uw_foto.png]].

Als u een foto in hoge resolutie heeft, kan u die zo uploaden en die dan als een kleine afbeelding laten weergeven.

Gebruik de notatie: [[Afbeelding:uw_foto.jpg|thumb|200px|De tekst van het onderschrift]].

De waarde "200px" kunt u aanpassen.

Bestanden kunt u hier uploaden met de blauwe knop upload bestand die u hier in de linkse marge vindt. Bij voorkeur doet u dat echter liever niet hier maar op commons omdat alle wiki's en wikti's er dan gebruik van kunnen maken. Een andere zaak is dat u ingelogd moet zijn en aan moet geven wat de auteursrechtenstatus van het bestand is.

Geluid

Aanklikbare geluidsfragmenten opnemen in de tekst gaat met:

{{audio|nl-{{pn}}.ogg|{{pn}}}} voor een Nederlands woord. Voor geluidsfragmenten in andere talen wordt "nl" vervangen door de tweeletterige ISO-code voor die taal.

Nieuwe pagina

Zie Een nieuwe pagina aanmaken.

Een nieuwe alinea beginnen

Een nieuwe alinea begint u door tweemaal op de Enter- of Return-toets te drukken. Drukt u slechts eenmaal, zoals hier, dan hebt u geen nieuwe alinea (zoals u ziet, of juister gezegd zoals u niet ziet :-), want u kan niet zien wat er niet is). (Behalve als u op de bewerkingspagina kijkt.)

Nieuwe regel / alinea

Een nieuwe alinea begint u door een regel leeg te laten.

Code:
Dit is
<br>de juiste manier
<br>om een nieuwe regel te beginnen.

Resultaat:
Dit is
de juiste manier
om een nieuwe regel te beginnen.

Merk echter op dat in WikiWoordenboek meestal aan een nieuwe alinea de voorkeur wordt gegeven.

Code inspringen:
:Deze tekst is ingesprongen.
::Deze tekst is nog meer ingesprongen.
:::Wie weet hoe ver we zo kunnen inspringen?

Resultaat:

Deze tekst is ingesprongen.

Deze tekst is nog meer ingesprongen.

Wie weet hoe ver we zo kunnen inspringen?

Deze regel is ingesprongen met behulp van één spatie, maar omdat er normaal nooit een spatie gebruikt wordt aan het begin van een regel, zal die hier verschijnen als een spatie in een lettertype met vaste breedte, zoals "Courier".
Met andere woorden, als u een paragraaf begint met een of meer spaties, dan zal de tekst zowel ingesprongen, als in een lettertype met vaste breedte zijn. Dit is vooral nuttig bij teksten en lijsten die door tabulatie uitgelijnd moeten zijn.
Noteer ook dat ingesprongen tekst met spaties doorloopt aan de rechterkant van het scherm en begin dus geen nieuwe regel als uw tekst breder is dan uw scherm.

Stijl

Code cursief: ''Deze regel is cursief'' (dubbel gebruik van het enkele aanhalingsteken)
Resultaat: Deze regel is cursief

Code vet: '''Deze regel is vet''' (Drievoudig gebruik van enkele aanhalingstekens!)
Resultaat: Deze regel is vet.

Opmerking U kunt ook de standaard HTML-codes <i>, <b>, <em>, <cite> of <strong> gebruiken. Het gebruik van de Wiki-syntaxis verdient echter de voorkeur.

Lijsten

Code genummerde lijst:
#Onderwerp één
#Onderwerp twee
##Subonderwerp één
##Subonderwerp twee
#Onderwerp drie, enz.

#Onderwerp regel overgeslagen, begint weer met één

Resultaat:

1. Onderwerp één
2. Onderwerp twee
   1. Subonderwerp één
   2. Subonderwerp twee
3. Onderwerp drie, enz.

1. Onderwerp regel overgeslagen, begint weer met één

Code:
:#Genummerd kan het ook
Resultaat:

1. Genummerd kan het ook (gebruik :(dubbele punt) # (hekje). De regel springt ook nog in)

Code met vette stippen:
*Een onderwerp (een sterretje voor de tekst)
* Nog een onderwerp (een sterretje en een spatie)
**U kunt als het ware stippen binnen de stippen zetten (twee sterretjes)
*** Drie sterretjes. Nou ja, zo kunt u wel doorgaan!

Resultaat:

• Een onderwerp (een sterretje voor de tekst)
• Nog een onderwerp (een sterretje en een spatie)
  • U kunt als het ware stippen binnen de stippen zetten (twee sterretjes)
    • Drie sterretjes. Nou ja, zo kunt u wel doorgaan!

* Eerste punt
*# Subpunt 1
*# Subpunt 2
*#* Subsubpunt 2a
::: volgende alinea in subsubpunt 2a

Resultaat:

• Eerste punt
  1. Subpunt 1
  2. Subpunt 2
     • Subsubpunt 2a

volgende alinea in subsubpunt 2a

Ten slotte kunt u ook definitielijsten aanleggen (vergeet niet de spaties aan weerszijden van de dubbele punt)

;Encyclopedie : Handig naslagwerk
;Open Source : Een projectmatige manier van werken waarbij iedereen veranderingen aan mag brengen in het project
;WikiWoordenboek : Een open-sourcewoordenboek

Resultaat:

Encyclopedie

Handig naslagwerk

Open Source

Een projectmatige manier van werken waarbij iedereen veranderingen aan mag brengen in het project

WikiWoordenboek

Een open-sourcewoordenboek

Horizontale strepen

U kunt een horizontale streep trekken door vier of meer scheidingsstreepjes horizontaal achter elkaar te typen: ---- en dan krijgt u dus een streep:

---

Wiki en HTML

U kunt ook (de meeste) HTML-codes gebruiken. Maar als er ook een mogelijkheid in Wiki is, hebben we dat liever.

Als u wilt dat Wiki-syntaxis of HTML-opdrachten niet geïnterpreteerd worden, laat u de tekst voorafgaan door <nowiki> en sluit u hem af met </nowiki>. Bekijk de bewerkingspagina van deze pagina voor voorbeelden.

Tabellen

Voor het maken van tabellen, zie WikiWoordenboek:Tabellen.

Speciale tekens

Wellicht moet u heel dikwijls gebruik maken van speciale tekens, zoals deze: ü À α Onder de bewerkingsbladzijde verschijnen een aantal veelgebruikte tekens en sjablonen. Klik erop en ze verschijnen in de text die u aan het typen bent. U kunt ook gebruik maken van uw eigen PC. Als u Windows gebruikt is er bijvoorbeeld onder All programs/accessories/system tools een programma character map. U kunt er allerlei symbolen in typen en ze dan kopiëren en hier plakken.

Zie WikiWoordenboek:Overzicht Wiki voor hoe het wel en hoe het niet moet.

U kunt ^superscripts en _subscripts toepassen en u kunt het lettertype aanpassen naar groot of klein.

Dit ziet er zo uit:

U kunt ^superscripts en _subscripts toepassen en u kunt het lettertype aanpassen naar de gewenste <big>groot</big> of <small>klein</small>.

Ook formules zijn mogelijk:

• f(x) = a₀ + a₁x₁ + a₂x₂² + a₃x₃³

• f(x) = a₀ + a₁x₁ + a₂x₂² + a₃x₃³
  
  

maar ze vereisen enig geduld:

*f(x) = a₀ + a₁x₁ + a₂x₂² + a₃x₃³ *<span style="font-size:120%;color:red;">f(x) = a₀ + a₁x₁ + a₂x₂² + a₃x₃³ </span> <br><br>

Doorverwijzen

Als u de bezoeker van een bepaalde pagina wilt doorverwijzen naar een andere pagina (naar een pagina met een betere titel, bijvoorbeeld), dan typt u daarvoor het commando #REDIRECT [[nieuwe paginatitel]] op de bovenste regel van het bewerkingsveld. Zie bijvoorbeeld de pagina computers (u kunt daar onderaan op 'deze pagina bewerken' klikken en kijk hoe het gedaan is). Bent u op de pagina met de nieuwe titel ('computer'), en wilt u de geschiedenis van de oude pagina bekijken, klik dan op de link "(verplaatst vanaf 'computers')", bovenaan.

In de zandbak kunt u al deze dingen oefenen! Maar u kunt natuurlijk ook meteen aan de slag gaan! Voel je vrij en ga je gang. Een handige schematische weergave van het bovenstaande en meer vindt u op Overzicht Wiki.

Inhoudsopgave

Zoals bovenaan op deze pagina te zien is, verschijnt automatisch een inhoudsopgave indien het artikel meer dan 3 koppen bevat, tenzij iemand dat heeft uitgezet in zijn of haar "Voorkeuren". De inhoudsopgave kan worden uitgezet door bovenin het artikel __NOTOC__ neer te zetten.

Tevens kunnen dan de verschillende secties van een artikel apart bewerkt worden, door een linkje met "bewerken" aan de rechterzijde van de pagina. Dit kan worden uitgezet door het commando __NOEDITSECTION__.

__NOINDEX__ vertelt zoekmachines (zoals Google) om de bladzijde niet op te nemen in hun index. Dat is voor (al of niet verhitte) discussies en persoonlijke pagina's wel zo handig.

Categorieën

Op veel pagina's treft u onderaan een Categorieën-link aan. Dit betekent dat de pagina op een of meer lijsten met pagina's over vergelijkbare onderwerpen staat. Raadpleeg voor meer uitleg hierover WikiWoordenboek:Categorieën.

Ondertekening of handtekening

Als u onder aan een tekst drie tildes (~~~) plaatst, wordt dit automatisch vervangen door uw gebruikersnaam, met een link naar uw Gebruikerspagina. Gebruikt u vier tildes (~~~~), dan worden ook datum plus tijd toegevoegd.
Door 5 tildes neer te zetten verschijnt alleen de datum met de tijd, als volgt: 27 aug 2004 16:12 (CEST)

In de praktijk komen ondertekeningen alleen voor op overlegpagina's. De artikelen zelf worden niet ondertekend: die worden immers door een groot aantal gebruikers gezamenlijk geschreven. Uit de "geschiedenis" is op te maken wie daar op welk moment aan heeft bijgedragen.

Zoeken

Voor meer informatie over zoeken op WikiWoordenboek: zie WikiWoordenboek:Zoeken. Als de server overbelast is, is de interne zoekfunctie vaak tijdelijk niet beschikbaar.