Overleg:benijden

Lambert ten Kate

Hoeveel respect het werk van Lambert ten Kate op zichzelf ook verdient, het lijkt me redelijk om aan te nemen dat De Vries en Te Winkel daarmee bekend waren. Als er geen goede reden is om aan te nemen dat zij een fout hebben gemaakt, kunnen we ervan uitgaan dat de opvatting die in het WNT wordt gegeven waarheidsgetrouwer is. Daar staat benijden louter als zwak werkwoord en wordt de sterke vorm als Middelnederlands beschreven. In het Middelnederlands woordenboek wordt dit bevestigd. Ten Kate noemt overigens ook de zwakke vervoeging, maar hij had nu eenmaal veel belangstelling voor sterke vervoegingen als belangrijk onderdeel van zijn theorievorming. Al zeventig jaar na de publicatie van Ten Kate's werk noemde Marin in de 6e druk van zijn woordenboek gewoon "benijd" als voltooid deelwoord van benijden. Het lijkt me niet goed als WikiWoordenboek een Middelnederlandse vervoeging als (modern) Nederlands gaat beschrijven. Het staat overigens iedereen vrij om die vorm te gebruiken, net zo goed als we dat met allerlei woorden uit vreemde talen doen. --MarcoSwart (overleg) 28 jan 2018 23:08 (CET)

In dit soort gevallen kan bijv. de Categorie:Verouderd in het Nederlands nog worden toegevoegd, en er kan meer worden verteld over de precieze etymologische achtergrond. De suggestie dat dit soort vormen modern/gangbaar is kan prima worden gemeden, wat overigens nu al enigszins gebeurt, zie ook de info op benijden. Overigens, van de huidige inrichting van Categorie:Verouderd in het Nederlands klopt vrijwel niets; bescheiden zou bijv. een verouderd woord zijn? Sorry hoor, dit is echt 100% onzin. De Wikischim (overleg) 28 jan 2018 23:20 (CET)

Ben je zeker over die 100%? Als ik het bescheiden lees, gaat het enkel om de betekenis als werkwoord en dat vind ik nog wel te verdedigen.

Bij verder lezen over 'benijden' stuitte ik op de nog recentere bevinding dat de sterke vorm wellicht geen kwestie van etymologie, maar van analogie is. Dat zou te vergelijken zijn met 'vragen', met het niet onbelangrijke verschil dat "vroeg" de gangbare vorm is geworden en "beneed" niet. Mijn voorlopige conclusie zou dan zijn dat "beneed" voor "benijdde" een hardnekkig opduikende vergissing is, omdat de meeste werkwoorden met -ij- nu eenmaal sterk zijn. Het is nuttig als we die vergissing op dit lemma zorgvuldig beschrijven. Maar volgens mij is de afspraak dat we ook van veel voorkomende vergissingen geen lemma maken zolang er geen betrouwbare bronnen tot het oordeel komen dat het gangbaar Nederlands is (geworden). --MarcoSwart (overleg) 29 jan 2018 00:41 (CET)

Inmiddels snap ik beter wat er op bescheiden en andere pagina's aan de hand is. In feite is dit dus een soort bug in de wikisyntax. Wat de rest betreft: mijn voorkeur zou het nog altijd hebben om duidelijk aan te geven dat een vorm niet als correct Nederlands geldt, maar de vorm wel gewoon te noemen. De Wikischim (overleg) 29 jan 2018 09:35 (CET)

Tja, ik vrees dat de MediaWiki gewoon niet echt afgestemd is op woordenboeken. Je hoort mij niet over "niet correct Nederlands". Die fase is de lexicografie al een tijdje voorbij. Het criterium is standaardtaal: het Nederlands dat we met elkaar proberen te spreken als we willen dat onze achtergrond daarbij zo min mogelijk een rol speelt. Wie ontdekt dat iedereen "benijdde" zegt, houdt vaak vanzelf op om "beneed" nog te gebruiken. Maar een dichter die het voor een rijm gebruikt, of iemand die bewust een archaïsch effect wil oproepen, toont in mijn ogen juist taalvaardigheid. Die taalvaardigen redden zich verder prima zonder WikiWoordenboek, voor ons zijn mensen die Nederlands leren een veel belangrijker doelgroep. Voor hen is het wel prettig als onze navigatietabellen en categorieën met Nederlandse woorden standaardtaal bevatten, zoals die in betrouwbare bronnen is beschreven. Maar het noemen van vormen buiten de standaardtaal is wat mij betreft prima: de beste manier om dat te doen is door ze op het hoofdlemma te beschrijven, zonder er geen aparte pagina voor te maken. MarcoSwart (overleg) 29 jan 2018 10:51‎ (CET)