zuil

Nederlands

[1] entree van gebouw met zuilen

Uitspraak

• Geluid:  zuil    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• zuil

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘pilaar’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901
• Uit Middelnederlands sūle, suul, uit Oudnederlands sūl, ontwikkeld uit Oergermaans *sūli-; misschien verwant met Grieks xúlon ‘hout’, Litouws šùlas ‘houten paal, stok’ en Oekraïens šúlo ‘id.’, wijzend op Indo-Europees *ḱs(e)ul- met vereenvoudiging van de anlaut (*ḱs- > *s-). Evenals Nederduits Süül, Duits Säule en Zweeds dial. sul.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	zuil	zuilen
verkleinwoord	zuiltje	zuiltjes

Zelfstandig naamwoord

de zuil v / m

1. (bouwkunde) vrijstaand dragend bouwkundig object met grote lengte en beperkte ronde doorsnede

   ▸ Bij het plein van Campo dei Tolentini met de marmeren zuilen van de neoklassieke gevel van San Nicola, waar de terrasjes uitgeklapt stonden, diende ik rechtdoor mijn weg te vervolgen.

   ▸ want de zuilen van de tempel staan ieder op zichzelf,

2. groep mensen die binnen een samenleving verenigd zijn door hun religieuze of politieke overtuiging

   • De twintigste-eeuwse Nederlandse samenleving was opgedeeld in vier grote zuilen: de katholieke, de protestants-christelijke, de socialistische en de liberale. 

Synoniemen

• kolom, pilaar, pijler, baluster

Hyponiemen

   

beeldzuil congreszuil erezuil gedenkzuil grafzuil grondzuil halfzuil informatiezuil infozuil lotuszuil reclamezuil rokerszuil rookzuil thermozuil transformatorzuil triomfzuil verkeerszuil voltazuil vuurzuil wervelzuil

Afgeleide begrippen

• ontzuilen, verzuilen, verzuiling, zuilcactus, zuilenbestel, zuilengalerij, zuilengang, zuilenmaatschappij, zuilenrij, zuilenstelsel, zuilheilige

Vertalingen

    1.   

Duits: Säule (de) v, Pfeiler (de) m Engels: column (en), pillar (en) Frans: colonne (fr) v, pilier (fr) m

Spaans: columna (es) v

Gangbaarheid

• Het woord zuil staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "zuil" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.