wachten

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  wachten    (hulp, bestand)
• IPA: /ˈʋɑx.tə(n)/
• IPA: /ˈβɑx.tə(n)/

Woordafbreking

• wach·ten

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘blijven’ voor het eerst aangetroffen in 1080

afkomstig van: Middelnederlands: wachten, wochten

Verwant in Germaans: Oudhoogduits: wahten, Fries: wachtsje (Oudfries: wachtia)

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
wachten	wachtte	gewacht
zwak -t	volledig

Werkwoord

wachten

1. inergatief op dezelfde plaats of in dezelfde situatie blijven tot iemand komt of iets gebeurt

   • Daar is lang op gewacht. 

   ▸ Venetië glimlachte naar mij als een geliefde die op mij had gewacht.

   ▸ Blijkbaar werkte mijn actie wel, dus ik schopte nogmaals wat zand waardoor de ratelslang sierlijk de struiken ingleed. Ik wachtte een paar minuten tot de kust echt veilig was.

   ▸ Natuurlijk had ik ook tot mijn pensioen kunnen wachten, maar ik wilde het nu.

2. wederkerend (verouderd) zich ~ voor oppassen voor iets, zich hoeden voor iets

   • Wacht u voor de hond! 

Hyponiemen

• afwachten, inwachten, opwachten, verwachten

Afgeleide begrippen

   

gewacht wachtcommandant wachtdag wachtdienst wachtdoend wachter wachtgeld wachthuis wachtkamer wachtkwartier wachtlijst wachtlopen wachtmeester wachtmuziek wachtofficier wachtparade wachtplaats wachtpost wachtrij wachtruimte wachtschip wachtstand wachtstreep wachttijd wachttoren wachtverbod wachtwoord

Vaste voorzetsels

• wachten op

Uitdrukkingen en gezegden

• Op zich doen wachten. Op zich laten wachten

Uitblijven. Lang niet gebeuren.

• te wachten staan

wat je nog kan verwachten dat zal gaan gebeuren

• Hij vroeg zich af wat hem nog meer te wachten stond.

Vertalingen

    1. op dezelfde plaats of in dezelfde situatie blijven tot iemand komt of iets gebeurt   

Deens: vente (da) Duits: warten (de) Engels: wait (en) Frans: attendre (fr) Ido: vartar (io) Noors: vente (no)

Occitaans: esperar (oc) Oudnoords: varða Papiaments: spera Russisch: ждать (ru) Spaans: esperar (es) Vietnamees: chờ (vi), đợi (vi), chờ đợi (vi), chờ mong (vi), mong chờ (vi)

Zelfstandig naamwoord

de wachten mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord wacht

Gangbaarheid

• Het woord wachten staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "wachten" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.