ont-

Huidig; bestand
	236

Nederlands

Van Protogermaans *and-, anþ(a)-,

vanwaar ook:

het voegwoord en

het voorvoegsel ant- in antwoord

Verwanten in andere Germaanse talen:

Engels: an- in answer

Duits: ent-, ant- in Antwort

Zweeds: an-

Niet buiten Germaans.

ont-

vormt een onscheidbaar werkwoord
1. voor een werkwoord: geeft een beëindiging van een werking of een verwijdering aan
  - Iets ontvangen betekent iets uit andersmans handen krijgen.
2. voor een werkwoord: vormt een in de regel ergatief werkwoord dat het begin van een spontaan proces aanduidt
  - Ontbranden betekent spontaan in brand vliegen.
3. voor een zelfstandig naamwoord met het achtervoegsel -en: geeft een verwijdering van iets aan
  - Iets ontbladeren betekent bladeren verwijderen
4. voor een bijvoeglijk naamwoord + met het achtervoegsel -en: geeft de beëindiging van een hoedanigheid aan
  - Een klank ontronden betekent de klank minder gerond maken
  - Het ontvetten van de keuken was een lastige klus.
5. voor een bijvoeglijk naamwoord + met het achtervoegsel -en: geeft het begin van een hoedanigheid aan
  - Iemand ontnuchteren betekent echter juist iemand nuchter maken, bijvoorbeeld door de dronkenschap te beëindigen.
  - Op verzoek van de arts ontblootte hij zijn bovenlijf.
lijkt soms zelfstandige en bijvoeglijke naamwoorden te vormen, als die zijn afgeleid van een niet gangbaar werkwoord dat met ont- gevormd is
- De scheidsrechter was ontdaan door de grove overtreding.
- Zonder zijn secretaresse is de baas echt onthand.
- Met wat ontkreukvloeistof kun je kleren strijken met beter resultaat.

enige nog in te voeren woorden met dit voorvoegsel