Nederlands

Uitspraak
Woordafbreking
  • on·der
Woordherkomst en -opbouw
  • erfwoord, de betekenis van ‘voorzetsel’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901 [1]
  • afkomstig van:
Middelnederlands: onder
Oudnederlands: under
Germaans: *under
Indo-Europees: *n̥tér
  • Verwant in Germaans:
West: Engels: under (Angelsaksisch: under), Duits: unter, (Oudhoogduits: untar), Fries: ûnder (Oudfries: under)
Noord: Zweeds/Deens/Noors: under, (Oudnoords: undir), IJslands/Faeröers: undir
Oost: Gotisch: undar
  vnw. bijw.
  voorzetselbijwoord     onder  
 persoonlijk     eronder  
aanwijz.   nabij     hieronder  
  veraf     daaronder  
  vragend/betrekk.     waaronder  


Bijwoord

onder

  1. bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord zoals onderlopen
    • De polder liep door de dijkdoorbraak geheel onder. 
  2. prepositioneel deel van een voornaamwoordelijk bijwoord zoals waaronder
    • Dit is het hoofdstuk waar dit onder gerangschikt is. 
Uitdrukkingen en gezegden
  • ten onder gaan
de verliezer zijn van een strijd, gewoonlijk met dodelijke gevolgen
 In vergelijking met andere gokverslaafden was het risico hanteerbaar, als ze de aandelen tenminste niet gingen belenen om nieuwe te kopen en die dan weer te belenen. Anders kon iemand er nauwelijks aan ten onder gaan als hij zijn dagen, en in het ergste geval zijn nachten, besteedde aan korte aandelentransacties.[2]
Vertalingen

Voorzetsel

onder

  1. op een plaats die lager gelegen is dan het aangeduide
    • Hij zit onder de boom. 
     Door een kier onder de deur kwamen er steeds sneeuwvlokken naar binnen gewaaid en ik voelde mijn slaapzak langzaam vochtig worden.[3]
Uitdrukkingen en gezegden
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Uitdrukkingen en gezegden
Vertalingen

Gangbaarheid

99 % van de Nederlanders;
99 % van de Vlamingen.[4]

Verwijzingen

  1. "onder" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org
    ; ISBN 90 204 2045 3
  2. Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)
    “De tweede doodzonde” (2020), Uitgeverij Prometheus, ISBN 9789044645149
  3. Tim Voors
    “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers  
  4.   Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be


Afrikaans

Uitspraak

Voorzetsel

onder

  1. onder


Nedersaksisch

Voorzetsel

onder

  1. onder


Stellingwerfs

Voorzetsel

onder

  1. onder